من هستم
گارگین فتائی
در کتاب مقدس در یاب خروج آیات 13 تا 15چنین آمده است
موسی به خدا گفت: «اینك چون من نزد بنی‌اسرائیل برسم، و بدیشان گویم خدای پدران شما مرا نزد شما فرستاده است، و از من بپرسند كه نام او چیست، بدیشان چه گویم؟»
خدا به موسی گفت: «هستم آنكه هستم.» و گفت: «به بنی‌اسرائیل چنین بگو: اهْیه (هستم) مرا نزد شما فرستاد.» ۱۵و خدا باز به موسی گفت: «به بنی‌اسرائیل چنین بگو، یهوه خدای پدران شما، خدای ابراهیم و خدای اسحاق و خدای یعقوب، مرا نزد شما فرستاده. این است نام من تا ابدالا´باد، و این است یادگاری من نسلاً بعد نسل
بحث در مورد اهیه و شکل معروف تر آن یعنی « یهوه» است
در ویکیپدیا در مورد یهوه چنین می خوانیم
یهوه یا یهوه به انگلیسی (Yahweh؛ زبان های دیگر: عبری: יהוה) نام اختصاصی خدا در زبان عبری است. نامی که بر اساس تورات خدا در میقات موسی خود را بدان نام خواند. این نام ۵۴۱۰بار در عهد عتیق آمده‌است.
اسم ذات احدیت است و دلالت بر سرمدیت آن ذات مقدس نماید. از نظر معنی به لفظ اهیه (به معنای هستم آنکه هستم) شباهت دارد که غالباً به رب (ادونای) ترجمه می‌شود
در ویکی واژه هم در مورد یهوه چنین می خوانیم
یهوه «منم که منم » یا «هستم آنکه هستم » معنی می‌دهد. و شاید «یاهو» مخفف یهوه باشد. (قاموس کتاب مقدس )
. کلمه یهوه در زبان سامی از چهار حرف اصلی (ی ،ه'، و، ه')ساخته شده و تلفظ اصلی و ابتدایی این واژه «یَهُو» و «یاهو» بوده‌است و به معنی ابدیت و سرمدیت.
برخی صورت قدیمی فعل «بودن » به زبان عبری و اسم خاص ذات خداوند می‌دانند. از کلمه فوق دو معنی «من هستم ذاتی که هست » و «من هستم ذاتی که من هستم » استنباط می‌شود.
بنابراین معنی یهوه و اهیه به معنی من هستم و یا هستم آنکه هستم می باشد.
این نام در نزد یهودیان مقدس ترین نام بوده
رسم بر این بوده که در گذشته که صنعت چاپ اختراع نشده بود هر شنبه روحانیون و عالمین یهودی در کنیسه ها جمع شده و به قرائت و رونویسی مو به موی تورات می پرداختند یه گونه ای که گفته می شود حدود یک میلیون و دویست هزار قاعده دستوری و نگارشی در نگارش تورات رعایت شده است .
شاید اگر اوستا هم توسط کاتبین مرتباً در آتشکده ها رو نویسی میشد به طور کامل تا امروز باقی می ماند.
باری این کاتبین چنان نام یهوه را مقدس می دانستند که هنگامی که در نوشتن آیات تورات به نام یهوه بر می خوردند قلم خود را عوض کرده و با رنگ دیگر نام یهوه را می نوشتند.
در مورد این تعریف نکاتی به ذهنم رسید که در اینجا ارائه می دهم.
1:خلاصه ترین تعریف
این تعریف که تعریف خداوند است در واقع خلاصه ترین تعریف از خودش می باشد .زیرا تنها با دو یا سه کلمه خداوند را توصیف نموده و نیازی به اطاله کلام و توضیحات فراوان برای توصیف خود ندارد.
2: اصیل ترین تعریف
با توجه به اینکه موسی در هنگام سخن گفتن با خداوند در کوه سینا ، نام وی را از خود او پرسیده بنابراین این نام باید اصیل ترین نام خداوند باشد زیرا او خود این نام را بر زبان آورده است و نامی نیست که انسانها ان را ساخته باشند.
3: تنها وجود
من هستم
یعنی تنها من هستم و هر چه غیر از من است همگی نسیتی هستند .
هر چه جز من باشد روزی نابود خواهد شد و تنها من هستم .
4:دائمی بودن
من هستم
یعنی من همیشه هستم
از ازل و قدیم و گذشته بوده ام
در زمان حال هستم
و در اینده نیز خواهم بود
تا ابد الآباد
5:پدید آورنده
من هستم
با آن جمله « من هستم » ی که ما بر زبان می آوریم فرق دارد.
وقتی ما می گوئیم من هستم یعنی می خواهیم بگوئیم که من وجود دارم اما در مورد خداوند وقتی می گوید من هستم به معنی این است که من هستی هستم ، من خود هستی هستم.
آن نوع هستی که هست کننده سایر موجودات و پدید اورنده انهاست یعنی معادل همان واجب الوجود که اگر نباشد چیزی هست نخواد شد.
یعنی هستی دیگران به هستی من وابسته است.
6: برترین بودن
من هستم
تنها خداوند است که می تواند منیت خود را نشان دهد و سایر موجودات و بویژه انسانها باید این منیت و کبر و غرور را از خود بیرون کنند بنابراین ضمیر « من » در این تعریف به این معنی است که تنها خداوند می تواند خودش باشد و بگوید من و بقیه باید متواضع و فروتن باشند و حق منم منم کردن ندارند.
7: وجود واقعی
هستم آنکه هستم
بعنی تنها من همانی هستم که می نمایم و بفیه آن چیزی نیستند که در نظر می آیند
این بدین معنی است که هر چه جز اوست خلقتش ناقص است و هر کاری کند باز خلقتش کاملا از خودش نیست بلکه وابسته به خلقت های دیگر است .
همین امر وجود واقعی وی را خدشه دار می سازد اما یهوه واقعا خودش است و خلقتش از وجود دیگری نشات نمی گیرد.
منابع
غت نامه دهخدا
فرهنگ لغت معین
http://fa.wiktionary.org/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87
http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D9%87
مستر هاکس. قاموس کتاب مقدس. ترجمهٔ مستر هاکس. چاپ اول. تهران: اساطیر، ۱۳۸۲. ۹۸۶.
کتاب مقدس عهد عتیق و عهد جدید. ترجمهٔ فاضل‌خان همدانی، ویلیام گلن، هنری مرتن. چاپ اول. تهران: اساطیر، ۱۳۷۷. ۱۱۱.
جان بایر ناس. تاریخ جامع ادیان. ترجمهٔ علی‌اصغر حکمت. چاپ یازدهم. تهران: انتشارات علمی وفرهنگی، ۱۳۸۰. ۴۹۲-۴۹۴.