ماده 881 مکرر قانون مدنی مصوب 1370

ماده 881 مکرر قانون مدنی مصوب 1370

گارگین فتائی

ماده 881 - كافر از مسلم ارث نمي برد و اگر در بين ورثه متوفاي كافر مسلم باشد وراث كافر ارث نمي برند اگر چه ازلحاظ طبقه و درجه مقدم بر مسلم باشند.( اصلاحی مطابق قانون اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب 1370)

در اینجا منظور از کافر ، شخص غیر مسلمان است و قانون گذار از اصطلاح فقهی استفاده کرده

در فقه کافر بر دو نوع است

کافر ذمی که در واقع پیروان ادیان یهود و مسیح و زرتشت کافر ذمی هستند یعنی غیر مسلمانان اهل ذمه که در ازای تعهدشان به رعایت قوانین اجتماعی اسلامی از حمایت و امنیت حکومت اسلامی برخوردار می شوند که به آن اهل ذمه هم گفته می شود .

کافر حربی و آن  کسانی را در بر می گیرد که دینشان غیر توحیدی است و همچنین آنان که با مملکت اسلامی می جنگند کافر حربی محسوب می شوند .

معنی ساده ماده این است  که غیر مسلمان ( منظور غیر مسلمانان اهل ذمه) نمی تواند از مسلمان ارث ببرد و اگر در بین ورثه یک فرد غیر مسلمان ، مسلمانی وجود داشته باشد و یا اینکه بعداً مسلمان شود تمامی ارث به آن فرد مسلمان شده می رسد و چیزی به سایر ورثه نمی رسد .

در خصوص حذف این ماده از قانون مدنی هم آقای لئون داویدیان نماینده اسبق ارامنه که در هواپیمای توپولوف عازم ارمنستان سقوط کرد و درگذشت و چه از طرف نماینده سابق ارامنه شمال آقای گئورگ وارطان درخواست هایی شده و همچنین وکلای اقلیت های دینی نیز خواهان حذف این ماده بوده ند .

این ماده قبلاً در قانون مدنی نبوده و البته قانون مدنی همبشه بر پایه فقه اسلامی بوده اما این ماده به صورت 668 مکرر بعداً به آن افزوده شده است .

با توجه به وجود اقلیت های گوناگون در ایران این ماده چندان منطقی به نظر نمی رسد و همان گونه که در تصویب این قانون توحیهات فقهی در نظر گرفته شده مانند قاعدهء نفی سبیل ، در حذف آن نیز توجیهات فقهی وجود دارد نظیر قاعدهء مصلحت .

 و قاعده مصلحت و استصلاح در فقه نیز ایحاب می کند که این ماده از قانون مدنی  حذف گردد چنانکه همین مصلحت و قاعده اسطصلاح باعث برابری دیه اقلیت های دینی با مسلمان شد .

به نظر من اگر کسی می خواهد به دینی بگرود و قوانین آن کشور هم چنین اجازه ای به او داده باشند نباید به خاطر علائق و منافع شخصی نظیر قصد ازدواج با دختری که پیرو آن دین است و یا امکانات مالی بیشتر در صورت گرایش به آن دین و نظایر آن باشد بلکه چنین گرایشی باید بر اساس مطالعه عمیق و از ته دل صورت گیرد .