تعهد به وسیله، اقاعده ای که هم از طرف موکل و هم وکیل زیر پا گذاشته می شود
گارگین فتائی
.
یک قاعده معروف حقوقی در مورد وکالت می گوید
وکالت تعهد به وسیله است نه نتیجه
یعنی وکیل متعهد می شود وسائل لازم برای اقامه دعوی یا دفاع از دعوی را فراهم کند نه اینکه متعهد باشد که نتیجه را هم به ثمر برساند
به عبارت ساده تر وکیل مسئول این نیست که دادگاه یا قاضی حتماً رای به نفع موکل صادر کنند واز این بابت اعمال او قابل پی گیری نیست .
اما از این بابت که در خصوص فراهم آوردن بهترین وسیله ممکن در حصول نتیجه اهمال کرده مسئول است.
این قاعده همواره هم از سوی وکلا و هم موکلین نادیده انگاشته می شود.
موکلین گمان می کنند وقتی وکیل گرفتند این به معنای آن است که او صد در صد دعوی را به نفع آنها خاتمه دهد و یا کاملاً آنها را تبرئه سازد و چون معمولاً در ایران در بین وکلا عرف اجرت پرداختی اینگونه است که قبل از انجام کار قسمت عمده اجرت دریافت می شود در صورتی که نتیجه مطلوب حاصل نشود موکل ، وکیل را مسئول عدم حصول این نتیجه دانسته و موکل گمان می کند که آن وکیل به ناحق آن اجرت را گرفته و در واقع او را فریب داده است .
از طرف دیگر بسیاری از وکلا این اصل مهم حقوقی را زیر پا می گذارند و برای جذب هر چه بیتشر مشتری و اینکه وی پیش سایر وکلا نرود و او را از دست ندهند مدام به موکل اطمینان می دهند که حتماً آنها کار او را به نتیجه رسانده و او را در دعوی پیروز می کنند و این خلاف مقتضای وکالت است که عقدی است مبتنی بر تعهد به وسیله و نه تعهد به نتیجه