نقش ارمنی ها در موسیقی ایران
جهان از طریق ارتباط دریافت میشود و هنر موسیقی مهمترین وسیله ارتباط و پاسخ به واکنش انسان به دنیای خارج و درونی خود محسوب میگردد. نواهای برجای مانده از مردمانی که به کشاورزی و دامداری اشتغال داشتهاند، تجلی زیبایی، از سادگی زندگی چوپانهایی است که بیشتر زندگی آنان در دشت و کوهستانها میگذشت. نوای دودوک آنها که با بوی نفس آنان درمیآمیخت بسیار پر احساس بود. همچنین آواهایی که به هنگام کار، جشن و سرور، لالاییهای ساده که مادران به زبان خویش و از سر دلتنگی برای کودکان خود میخواندند، نواها و آوازهای ویژه عروسیها و همچنین موسیقی حماسی پیش از مسیحیت جای ویژهای در موسیقی ارمنیان دارد.
در ایران نقش ارمنیان در شکل گیری موسیقی نوین و معاصر ایران چشمگیر بوده است. هنرمندان بسیاری که در راه گسترش موسیقی در ایران گامهای با ارزشی را برداشتند.
مگردوم کاراپتیان» در اصفهان اولین ارکستر سازهای زهی را تأسیس نمود.
سوقومون سیمونیان» معروف به سلیمانخان ارکستر نظام دربار قاجار.
گورگن موسسیان» رئیس گروه کُر صدا و سیما و همچنین همسرایان تالار وحدت.
بانو گوهار آبیان داویدیان اولین بانوی دانشجو و فارغالتحصیل هنرستان عالی موسیقی تهران نوازنده ارکستر فیلارمونیک.
نیکول گالاندریان از چهرههای برجسته موسیقی ارمنی در ایران،در طول فعالیت هنری خویش ۵۰۰قطعه موسیقی ساخته و تنظیم کرده است.
امانوئل ملیک اصلانیان آهنگساز و نوازنده پیانو،استاد دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی.آثار ساختهشده توسط امانوئل ملیک اصلانیان بارها توسط ارکسترهای بزرگ جهان و ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فرهاد مشکات، حشمت سنجری و علی رهبری اجرا شدهاست.
روبن گریگوریان نخستین کسی است که ترانههای محلی ایران را جمعآوری کرد و برای چهار صدا تنظیم نمود. مدیر هنرستان عالی موسیقی و رهبر و پایهگذار ارکستر سمفونیک تهران.
لوریس چکناواریان آهنگساز و رهبر ارکستر اپرای تهران و رهبر ارکستر فیلارمونیک ارمنستان.
واهه خوجایان رهبر ارکستر و پایهگذار نخستین ارکستر رادیوی ملی ایران
سیمون آیوازیان پدر گیتار کلاسیک ایران
بانو ساتنیک آقابابیان خوانندهٔ اپرا و نخستین خوانندهٔ اپرای زن ایرانی
زاون یدیگاریانس نوازندهٔ ویلن و از پایه گذاران هنرستان موسیقی تبریز
واروژ هاخباندیان موسیقیدان، آهنگساز و تنظیمکننده،یکی از بنیانگذاران موسیقی پاپ در ایران
والودیا آواک تارخانیان نوازنده و مدرس ساز ویولا ایرانی ارمنیتبار بود. وی یکی از بزرگترین نوازندگان این ساز در ایران
آندره آرزومانیان نوازنده پیانو و آهنگساز فیلم
نریمان» اولین سازنده قانون در شهر تهران و سازنده انواع آلات موسیقی در حدود سی سال.
آرداشس کاراپتیان» وی آلت موسیقی جدیدی به نام تارپین ساخت (شبیه گیتار بدون دسته) و همچنین در تهران موسیقی شبانه تأسیس نمود.
هوویک ادگاریان» نوازده ویلن در ارکستر سمفونیک تهران دارای کارگاه ساخت پیانو و او ۲۶پیانو ساخت. وی همچنین برای موسیقی ایرانی پیانو ۴/۱تُن را ساخت که به عنوان اختراع در دفتر اختراعات دولتی ثبت شده است.
هوهانس آبکاریان معروف به یحیی تار ساز، سازنده سازمعروف به تار یحیی