آغاز روزه بزرگ ارامنه մեծ պահք
گارگین فتائی
.
روزه بزرگ ارامنه از دوشنبه شانزدهم فوریه برابر با بیسست و هفتم بهمن آغاز شده و 49 روز یا هفت نفته یعنی تا آغاز عید پاک به طول می انجامد
روزه بزرگ یا مِتس باهک به ارمنیմէծպահքچهل و هشت روز طول می کشد و شامل هفت هفته است و اشاره به روزه چهل روزه مسیح در پای کوه دارد .
در این مدت مسیح از خوردن و آشامیدن امساک نمود ولی این روزه به معنای خودداری از خوردن و آشامیدن در ساعات معینی از روز نیست بلکه در این مدت روزه داران از خوردن برخی از خوراکیها پرهیز می کنند و نه همهء آنها . در این مدت روزه داران باید از خوراکیهایی استفاده کنند که ریشه گیاهی داشته و از خوردن آنچه که از حیوانات حاصل می شود خودداری نمایند .
علاوه بر پرهیز مادی ، روزه داران باید نسبت به برخی از عادات ناشایست اخلاقی نظیر دروغ گویی ، حرافی ، تمسخر و تحقیر و نظایر آن نیز خودداری ورزند و همانگونه که مسیح در این چهل روز از سوی شیطان مورد وسوسه قرار گرفت و سربلند از آزمایش بیرون آمد روزه دار نیز باید دراین مدت در جهت نزدیکی به خدا و دوری از شیطان و هواهای نفسانی گام بردارد
از آنجایی که عید پاک در مسیحیت از اعیاد ثابت نیست بالتبع روزه بزرگ یا کاراسنوریا به ارمنی քառասնօրիա به انگلیسی karasnoria نیز ثابت نخواهد بود و امسال ازدو شنبه بیست و هفتم فوریه برابر با دوازدهم اسفند شروع شده که در واقع دوشنبه بعد از جشن برغندان یا به ارمنیբուն բարեկենդան به انگلیسی bun baregendan شروع شده و تا یک روز مانده به عید پاک ماه به پایان می رسد
این چهل و هشت روز دارای هفت یک شنبه مهم است که بر روی هر کدام در کلیسای ارمنی اسمی گذارده اند که یاد آوری قسمتی از اناجیل اربعه می باشند . به یک شنبه در زبان ارمنی گیراگی به ارمنیկիրակիو به انگلیسی giragi گویند
این هفت یک شنبه عبارتند از
Բունբարեկանդանկիրակի
Bun baregendan giragi
یک شنبه جشن برغندان
Արտաքսմանկիրակի
Ardaksman giragi
یک شنبه خروج
Անառակի կիրակի
Anaragi giragi
یک شنبه فرزند گمشده یا فرزند باز یافته
Տնտեսիկիրակի
Dndesi giragi
یک شنبه مدیران خانه
Դատաւորածկիրակի
Datavorats giragi
یک شنبه داوری
Գալստեանկիրակի
Galstian giragi
یک شنبه پیش رو
Ծաղկազարդիկիրակի
Tsaghkazarti giragi
یک شنبه تزئین گل
یک شنبه مدیر خانه به احترام خانم خانه و بویژه خانمهای مسن و مادربزرگ ها گرفته می شود و از آنها یاد می گردد . در این روز غذاهای ویژه روزه بزرگ و بویژه دو غذا به نامهای دِقین کوفتا به ارمنیդեշինքուֆտա به انگلیسی deghin kufta که تحت اللفظی یعنی کوفته زرد و یا همان کوفته ارمنی که از نخود درست می شود و تتوِباس به ارمنیթթւէպասبه انگلیسی ttve bas که آن هم شامل سوپی محتوای رشته و لوبیا و نخود بوده و مزه ترش می دهد می باشد .
یک شنبه تزئین گل یا دزاقگازارت در واقع روزی است که مسیح وارد بیت المقدس شد و از این روز تا عید پاک را آواگ شابات به ارمنیաւագշաբաթ به انگلیسی avag shabat یا هفتهء بزرگ تهیه می شود .
.
منابع
1: http://www.armtimes.com/10902
2: http://lusamut.net/preview.php?id=1776
3: http://tert.am/hy/news/2012/03/13/michink/
4: تاریخ کلیسای ارمنی
نگارش دکتر ادیک باغداساریان – ناشر مولف – 1380