نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی / قره کلیسا قدیمی‌ترین کلیسای جهان و نماد همزیستی ادیان است
. http://www.alikonline.ir/fa/news/social/item/2659-
نهمین-اثر-کشور-در-ردیف-آثار-جهانی-قره-کلیسا-قدیمی‌ترین
-کلیسای-جهان-و-نماد-همزیستی-ادیان-است
.
Gharakelisa
St. Thaddeus Monastery
Թադէիվանք
قره کلیسا
نهمین اثر ثبت جهانی ایران در یونسکو
- قره کلیسا اولین کلیسای جهان است که بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و ۵۰۰نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان در چالدران بنا شده و از همین رو نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی است.
به گزارش خبرگزاری مهر، در سال ۴۳میلادی دو شخص به نامهای تاتائوس و بارتقیموس برای ترویج آیین مسیحیت وارد شمال غربی ایران می‌شوند، در آن زمان اشکانیان در ایران حکومت می‌کردند و بسیاری از مردم زرتشتی بودند و بسیاری نیز به آیین مهر روی آورده بودند.
پس از دعوت شاگردان مسیح به این آیین در ایران سه هزار و پانصد نفر مسیحیت را می‌پذیرند که از جمله آنان سانتروک یا سنادوک پادشاه ارمنیان به همراه دخترش ساندوخت بودند،
sanadruk
Սանադրուկ
سانادروک شاه اشکانی ارمنستان
پس از مدتی کوتاه، پادشاه از ایمان به مسیح روی گردان می‌شود و دستور می‌دهد که تمام افرادی که به این دین روی آورده‌اند را بکشند و حتی ساندوک دخترش را نیز در این راستا از دم تیغ می‌گذراند.
Sandukht
Սանդուխտ
ساندوخت دختر سانادروک که به خاطر گرایش به مسیحیت توسط پدرش کشته شد
بیش از دو قرن بعد در سال ۳۰۱میلادی و در زمان حکمرانی تیرداد پادشاه اشکانی تبار ارمنستان آیین مسیحیت دین رسمی این کشور اعلام شده و به سبب مقدس بودن کلمه شهید نزد مسیحیان در سدههای سه تا شش میلادی قره کلیسا با استفاده از سنگهای سفید و سیاه بنا شد.
در طول دوران مختلف به علت جنگهای فراوانی که در منطقه روی می‌دهد کلیسا دچار آسیبهای فراوانی شده واز جمله پس از حمله چنگیز مغول در سال ۱۲۳۰میلادی به این مناطق، بیشتر قسمتهای کلیسا تخریب می‌شود ولی بعدها در زمان فرمانروایی هلاکو خان، کلیسا توسط خواجه نصیرالدین توسی دوباره بنا می‌شود.
خواجه نصیر الدین توسی
وزیر با درایت هلاگو خان
عامل اصلی بازسازی قهر کلیسا در زمان مغولها
بنابر باور مسیحیان ارمنی نژاد؛ کلیسای تاتائوس نخستین کلیسایی است که توسط مبشرین مسیح در دنیا ساخته شده و آنها هر سال در هفته آخر تیر و هفته اول مردادماه که مصادف با شهادت تاتائوس، مراسم خاصی در این کلیسا برپا می‌دارند.
اگر کمی دقت کنیم هنوز هم بر دیوارهای قره کلیسا می‌توان جای گلوله‌های جنگهای تاریخی را که در این منطقه رخ داده است، ببینیم.
قره کلیسا حوادث زیادی را در طول تاریخ بر خود دیده است. جنگ‌ها اولین و شاید آخرین علت در مورد آسیب دیدن این بنای پس از زلزله بوده‌اند.
بر اساس کتیبه‌ای که کنار محراب به خط ارمنی قدیم نگاشته شده است، کشیشی به نام زاکاریا در سال ۱۳۱۹میلادی به زلزله مهیبی اشاره می‌کند که کلیه بنای قره کلیسا را تخریب می‌کند تا جایی که هیچ اثری از بنای اولیه باقی نمی‌ماند.
اما زاکاریا تصمیم می‌گیرد در عرض ۱۰سال کلیسای ویران شده را بازسازی و مرمت کند و چیزی که اکنون از این کلیسا باقیمانده ماحصل تلاشهای این کشیش بوده است.
جنگ‌هایی که در دوره‌های مختلف تاریخی همچون ایلخانی، صفوی و جنگ‌هایی که مابین ایرانیان و عثمانیان در این منطقه رخ می‌دهد باعث می‌شود این بنا هر بار مورد آسیب قرار بگیرد.
جالب‌تر آنکه این بنا در دوره یورش مغولها نیز آسیب جدی دیده، اما هر زمان که ارامنه احساس امنیت کرده، آنرا مرمت و بازسازی می‌کردند.
آخرین تعمیرات این بنا بازمی گردد به زمانی که مرز ایران و ارمنستان به وسیله رود ارس از یکدیگر جدا و اسقفی ارمنی برای گسترش بنای کلیسا راهی ایران می‌شود.
وی می‌خواست در واقع با الگوبرداری از کلیسای بزرگ که نزدیک ایروان بوده این بنا را به عنوان یک کلیسا و مکانی برای تعلیم احیا کند.
وی آن زمان راهی تبریز می‌شود و با درخواست از عباس میرزا که آن موقع به عنوان ولیعهد فتحعلی شاه بر تخت نشسته بوده است قسمت عظیمی از کلیسا را بازسازی می‌کند و از آن زمان بخش سفید کلیسا به وجود می‌آید.
عباس میرزا
عامل اصلی دوم در بازسازی قره کلیسا
وی در واقع در آن زمان با تلفیق و الحاق بخش قدیم (کلیسای سیاه) با بخش نو (کلیسای سفید) شاهکاری از معماری را در این نقطه رقم می زند.
این موضوع را کتیبه که بر سر در کلیسا موجود است، تأیید می‌کند که در آن شاعری به زبان فارسی الحاق بخش سفید را به بخش سیاه توضیح می‌دهد.
بخش سیاه قره کلیسا تزیینات کمی دارد و در واقع در بازسازی که از سوی اسقف زاکاریا صورت گرفته است، وی با تعدادی سنگ سفید نقوش هندسی را روی طوق گنبد کلیسای قدیمی یا سیاه ایجاد می‌کند اما در مقابل این امر تزیینات بخش سفید در نقطه مقابل تزیینات بخش سیاه قرار می‌گیرد تا شاهکارهایی در زمینه تزیینات یک بنای تاریخی در قره کلیسا خلق شود.
این تزیینات به واسطه آن که سنگهایش همگی از سنگهای آهکی و به راحتی قابل تراش و حجم سازی بوده‌اند، بسیار بدیع است و حتی در جای خود می‌تواند در جهان منحصر به فرد به شمار رود.
گل بوته‌های فراوان به همراه چهره‌های حواریون مسیحی و حتی حضرت مسیح(ع) و حضرت مریم از جمله تصاویری هستند که در این کلیسا به چشم می‌خورند. جالب آن که در بخشی از این تزیینات می‌توان داستان‌هایی از شاهنامه را که مصور شده‌اند نیز مشاهده کرد.
معماری اصلی کلیسا به صورت بازلیک نوع خاصی از معماری کلیسایی است. این کلیسا دارای دو گنبد بزرگ و کوچک هرمی شکل و ۱۲ترک است. بخش قدیمی بنا با سنگهای تراشه‌های سیاهرنگ و بخش جدید آن با سنگهای سفید ساخته شده است.
کلیسای سیاه در بخش خارجی دارای طرحهای زیبایی مانند گردونه خورشید و بقایای حجاریهایی از بنای اولیه کلیساست اما در بخش کلیسای سفید حجاری‌های ارزشمند فراوانی به صورت تصاویر انسان، نقوش گل و بوته، اشکال حیوانات و موتیفهای تزیینی زیادی دارد که ملهم از عقاید مذهبی و هنر روزگار خویش است.
کتیبه‌هایی به خط ارمنی در قسمتهای داخل و خارج بنا روی سنگ کنده شده که مربوط به تعمیرات یا به صورت یادگاری مربوط به بازدیدکنندگان گذشته دور است.
در قسمت مرکزی کلیسا چهار ستون سنگی به ابعاد ۱.۲۰متر ساخته شده و هر دو ستون به وسیله یک قوس به یکدیگر متصل می‌شوند.
این کلیسا در داخل خود دارای مکانی برای غسل تعمید است و همچون بسیاری از کلیساهای جهان محرابی دارد که در شرق کلیسا واقع شده است و در ورودی آن در قسمت غرب قرار دارد.
برج ناقوس این کلیسا به زیباترین شکل طراحی شده است که متاسفانه عملیات بازسازی آن در دوره قاجاریه ناقص مانده است و تنها در یک طبقه خلاصه می‌شود. براساس برخی منابع، گویا قرار بوده است دو طبقه دیگر نیز به این برج ناقوس اضافه شود.
وجود اثر جهانی قره کلیسا و مقبره سیدصدرالدین وزیر شاه اسماعیل صفوی و شهدای جنگ چالدران و دیگر آثار تاریخی در این شهرستان سبب شده است که چالدران به عنوان یک منطقه گردشگری همه ساله شاهد حضور جمع زیادی از گردشگران داخلی و خارجی باشد