عملیات جدید ترکیه در شمال سوریه و سرنوشت کردها
.
.
در حالی که ترکیه با همکاری گروه های مسلح مخالف دولت سوریه، برای انجام عملیاتی دیگر در مناطق شمالی سوریه آماده می شود، کردهای سوریه همچنان از نبود یک راهبرد قاطع به منظور مقابله با این یورش احتمالی رنج می برند.
به گزارش ایرنا، چند ماه پس از پایان عملیات سپر فرات که ارتش ترکیه با پشتیبانی گروه های مسلح و شماری از گروه های تروریستی توانست بخش هایی ازمناطق شمالی سوریه را از چنگ داعش خارج کند و به دیگر گروه های مخالف سوریه بسپارد، بار دیگر نشانه هایی درباره احتمال آغاز عملیات جدید ارتش سوریه درشمال سوریه مشاهده می شود.
این عملیات براساس اعلام غیررسمی ازسوی ترکیه بیش از 11 روستا و شهرک از جمله تل رفعت، عفرین و منغ را شامل می شود که باید از دست کردهای سوریه خارج و به دیگر گروه های مخالف ازجمله ارتش آزاد سپرده شود
برغم اینکه حکومت ترکیه تاکنون درباره ماهیت و خصوصیات عملیات جدید به طور رسمی اظهارنظری نکرده است ولی نشانه های غیررسمی آن درحال افزایش است و این احتمال با اظهارات برخی از مسئولان ترکیه، اعزام نیرو و تجهیزات به مرزهای سوریه و استقرار هفت هزار نیروی یگان های ویژه ارتش ترکیه در مرزها، آماده باش گروه های مخالف سوری زیر مجموعه اتاق عملیات سپر فرات و تبلیغات که در رسانه های ترکیه می شود بیشتر شده است.
آمادگی ترکیه برای انجام این عملیات که 'شمشیر فرات'نامیده شده است درحالی است که ترکیه با اوضاع پیچیده ای در منطقه روبروست، سردی روابط با آمریکا و اروپا، بحران میان کشورهای عربی خلیج فارس، توسعه نفوذ کردها با پشتیبانی و حمایت تجهیزاتی کردها بویژه در نبرد رقه و افزایش نفوذ روسیه در شمال سوریه از مواردی است که صحنه میدانی را برای انجام عملیاتی جدید از سوی ترکیه در شمال سوریه دشوارتر می کند.
ترکیه باید با درنظر گرفتن و سنجش همه این موارد تصمیمی بگیرد که کم ترین پیامدهای داخلی، منطقه ای و بین المللی را برای این کشور درپی داشته باشد بویژه اینکه برخی مقاطع عملیات سپر فرات به جای اینکه عاملی برای نمایش قدرت ترکیه باشد به صحنه ای برای نمایش ضعف این کشور و ارتش آن تبدیل شد.
ترکیه درعملیات سپر فرات تلاش کرد به بهانه مبارزه با گروه تروریستی داعش، کردهای سوریه را از مرزهای خود دور کند و ارتباط دو بخش کردی در شمال و شمال سوریه را قطع و راه ارتباط این دو را مسدود کند.
ترکیه با احساس اینکه به تمام اهداف خود درعملیات سپر فرات دست نیافته است، تلاش می کند بار دیگر شانس خود را در این باره امتحان کند هرچند که خود یکی از طرف های ضامن عملیات سیاسی درسوریه است و باید شرایط را برای دست یابی به حل و فصل سیاسی این بحران فراهم کند.
ناکامی ترکیه در دستیابی به اهداف اولیه حمایت از گروه های مسلح سوری که مهمترین آن ها سرنگونی نظام کنونی سوریه بود، این کشور را در سال های گذشته وادار به درپیش گرفتن سیاست های عجولانه و ناموفق مختلفی کرد که در برخی موارد با مخالفت هم پیمان های خود درمنطقه و خارج از آن روبرو شد.
پیوستن به سیاست های عربستان و قطر و غرق شدن درباتلاقی که یکی از بهترین همسایگان ترکیه از نظر سیاسی و اقتصادی که هرساله سود سرشاری نصیب این کشور می کرد را به ویرانی کشاند تاکنون سود و موفقیتی برای ترکیه نداشته است.
درعملیات جدید که از مدت ها پیش نام آن 'شمشیرفرات'اعلام شده است ترکیه اهداف مختلفی را دنبال می کند از مهمترین آن ها، دور کردن نیروهای کرد از مناطقی مانند، منغ، تل رفعت، دیرجمال، حربل و شیخ عیسی است.
تلاش برای وصل کردن استان حلب به ادلب و برداشتن فاصله ای که کردهای سوریه دراین مسیر ایجاد کرده اند و زمینه سازی برای عملیاتی دیگر به منظور تسلط براستان ادلب به بهانه مبارزه با جبهه النصره در مرحله بعدی از دیگر اهداف ترکیه در این منطقه است.
یافتن نقش فعال در روند سیاسی درباره آینده سوریه، پیش دستی برای جلوگیری از تشکیل هرگونه منطقه خودمختار کردی و سرکوب خواست کردهای سوریه برای دستیابی به دریای مدیترانه ازعفرین و به بهانه مبارزه با جبهه النصره پس از عملیات رقه و بازگرداندن آوارگان سوری و اسکان آن ها در شمال این کشور از دیگر اهداف عملیات آینده ترکیه در شمال سوریه است.
عوامل دیگری نیز برای این اصرار ترکیه و عملیات جدید در شمال سوریه مطرح است که می توان به طرد ترکیه از عملیات رقه و به حاشیه راندن این کشور در مبارزه با داعش، مبهم بودن سیاست آمریکا درقبال کردهای سوریه پس از داعش و نگرانی ترکیه دراین باره، تنش در روابط کشورهای عربی خلیج فارس و ایستادگی ترکیه درکنار قطر و افزایش نگرانی ترکیه از بکارگیری کردها و موضوع کردی از سوی عرب ها برای فشار براین کشور اشاره کرد.
واکنش کردها به آغاز چنین عملیاتی از سوی ترکیه دچار یک دوگانگی در بخش نظامی و سیاسی است درحالی که فرماندهان نظامی حزب اتحاد دمکراتیک از آمادگی برای مقابله جدی با ارتش ترکیه برخوردارند.
ناصر حاج منصور از فرماندهان نیروهای دمکراتیک سوریه در گفت و گو با رویترز گفت : اگر ترکیه به مناطق تحت کنترل ما در شمال غرب سوریه حمله کند، درگیری های شدیدی در این مناطق روی خواهد داد.
وی افزود: این درگیری ها بر مبارزه با گروه تروریستی داعش در شهر رقه تاثیر خواهد گذاشت.
حاج منصور اظهارداشت: نیروهای دمکراتیک سوریه تصمیم گرفته اند، اگر ترکیه از خطوط مشخص شده در منطقه حلب تجاوز کند با ارتش این کشور وارد جنگ شوند.
وی اضافه کرد: نیروهای کرد دراین منطقه آماده هرگونه درگیری و مقابله هستند.
در بخش سیاسی، این تهدیدها از عقب نشینی از نبرد با داعش در رقه تا احتمال تسلیم عفرین و مناطق اطراف آن به ارتش سوریه متفاوت است به طوری که جانشین فرمانده گروه مسلح 'جیش الثوار'از زیرمجموعه های نیروهای دمکراتیک اعلام کرده در صورتی که منطقه عفرین با خطر روبه رو شود از نبرد رقه عقب نشینی می کنیم.
احمد السلطان افزود: جیش الثوار در رقه باقی می ماند و به نبرد با گروه تروریستی داعش ادامه می دهد.
وی توضیح داد: اگر منطقه عفرین در شمال استان حلب مورد هجوم ارتش ترکیه و تروریست های ارتش آزاد قرار گیرد، از نبرد رقه خارج می شویم.
احتمال اینکه عملیات ارتش ترکیه هر لحظه با همکاری گروه های مسلح و حتی تروریستی در شمال سوریه آغاز شود وجود دارد و در چند روز گذشته اظهارنظرهایی از سوی فرماندهان ارتش آزاد از مخالفان سوری مورد حمایت ترکیه بر نزدیک بودن این عملیات دامن زده است.
رسانه های مخالفان به نقل از فرمانده نظامی گروه 'انقلابیون جزیره سوریه'وابسته به ارتش آزاد دراین باره اعلام کردند که تجهیزات مورد نیاز عملیات 'شمشیرفرات'تکمیل شده است و این عملیات بدون تردید آغاز خواهد شد.
محمد الجوعانی افزود: این عملیات با همکاری یگان های زیرمجموعه ارتش آزاد و نیروهای ویژه ارتش ترکیه با هدف سرکوب یگان های مدافع خلق انجام می شود.
وی اضافه کرد: نیروهای شرکت کننده ارتش آزاد در این عملیات هفت هزار نفر خواهد بود و انتظار می رود این عملیات مناطق تل رفعت، منغ، عین دفنه، عفرین و اطراف ان را در بر گیرد.
شاید عملیات ارتش آزاد در روز دوشنبه 26 تیرماه، اقدامی برای سنجش میزان آمادگی کردها برای مقابله با حمله گسترده تر بود.
گروه های تروریستی زیرمجموعه ارتش آزاد مورد حمایت ترکیه روز دوشنبه به روستای 'عین دقنه'در شمال استان حلب یورش بردند.
این روستا در کنترل نیروهای حزب اتحاد دمکراتیک (کردها) است و این نیروها به خوبی درمقابل هجوم گسترده تروریست های مورد حمایت ترکیه مقاومت کردند.
تروریست ها پس از تلاش فراوان و پشتیبانی توپخانه ای، توانستند به بخش هایی از این روستا نفوذ کنند ولی با رسیدن نیروهای مردمی از دو شهر شعیه نشین نبل و الزهرا، تروریست های ارتش آزاد با خسارت فراوان عقب نشینی کردند.
دراین عملیات یک تروریست نیز به دست کردها اسیر شد که برخی رسانه ها وی را تبعه ترکیه معرفی کردند.
عملیات بیرون راندن تروریست ها از روستای عین دقنه با مشارکت کمیته های مردمی شهرهای نبل و الزهرا فقط دوساعت به طول انجامید.
تجربه نشان داده است که کردهای سوریه بارها با اعتماد بیش از حد به آمریکا منافع خود را در دوران بحران از دست داده اند.
چنانکه پیداست ترکیه نیز تصمیم خود را برای انجام عملیات جدید گرفته است و در این مسیر دو احتمال وجود دارد که یکی از آن ها یورش ترکیه و گروه های مسلح به مناطق تل رفعت، منغ و عین دقنه در شمال حلب و سپس حرکت به سوی استان ادلب است.
احتمال دیگر عقب نشینی کردها از برخی مناطق مانند عفرین و سپردن کنترل آن به ارتش سوریه است ولی کردها تاکنون به دلیل مشوق های موقتی آمریکا از تفاهمی پایدار با ارتش سوریه در این مناطق خودداری کرده اند.
هجوم ارتش آزاد به عین دقنه همزمان با پشتیبانی توپخانه ای ارتش سوریه نشان داد که کردها باید بار دیگر در تعامل با ارتش سوریه و همسایگان عرب خود در شمال این کشور تجدید نظر کنند بویژه اینکه آمریکایی ها در این موضوع حتی از نظر کلامی نیز موضع خود را آشکار نکردند.
درهمین حال یک نماینده کرد مجلس سوریه به کردهای این کشور و یگان های مدافع خلق توصیه کرد که به آمریکا اعتماد نکنند و تخم مرغ هایشان را در سبد واشنگتن قرار ندهند.
'عمر اوسی'در گفت و گو با ایرنا افزود: آمریکا نمی تواند خود را هم پیمان کردهای سوریه معرفی کند زیرا برنامه ای برای تامین حقوق آنها ندارد بلکه درصدد یافتن شرکایی برای اشغال بخش هایی از خاک سوریه به ویژه در شمال شرق و الرقه است.
وی تاکید کرد: آمریکا که در سوریه از کردها وهیچ گروه دیگری حمایت نمی کند و تنها درصدد تحقق اهداف خود است٬ باید بداند سوری ها ابزار دست واشنگتن نیستند و به آمریکا٬ رژیم صهیونیستی وغرب اعتماد نمی کنند.
اوسی با بیان اینکه ما به یکپارچگی سوریه و دفاع از آن پایبندیم٬ اضافه کرد: آمریکا درنهایت ترکیه را بر کردها ترجیح می دهد.
نماینده کرد مجلس سوریه خاطرنشان کرد:ترکیه از سال 1952 عضو ناتو و خنجر امپریالیسم صهیونیستی در پهلوی ملت های منطقه است.
وی با اشاره به بمباران اخیر مناطقی از سوریه و عراق توسط جنگنده های ترکیه تصریح کرد که این بمباران ها گروهی خاص را هدف قرار نمی دهد بلکه نقض حاکمیت سرزمین سوریه و عراق است.
اوسی گفت: در برهه اخیر که آمریکا و ترکیه به یکدیگر نزدیک شده و برخی از اختلاف های خود را تا حدودی حل و فصل کرده اند٬ ترکیه به تجاوزهای نظامی خود شدت بخشیده است.
نماینده پارلمان سوریه افزود: اطمینان دارم٬ تجاوز ترکیه به حاکمیت سوریه و عراق برعکس آنچه آمریکا در رسانه های خود اعلام می کنند با چراغ سبز واشنگتن صورت می گیرد.
وی اضافه کرد: اوضاع در شمال سوریه به شدت خطرناک است و این نگرانی وجود دارد که به تجاوز گسترده زمینی ترکیه به خاک سوریه منجر شود.
اوسی خاطرنشان کرد: ترکیه از ابتدای بحران سوریه به دنبال ایجاد مناطق امن در شمال سوریه به منظور هدف قرار دادن ارتش و نظام سوریه و گسترش نفوذ خود در مناطقی مانند الباب و قطع ارتباط مناطق کردنشین سوریه در عین العرب و عفرین بوده است.
نماینده کرد مجلس سوریه اظهارداشت: آمریکا هم درصدد استفاده از این مناطق به منظور تحت تاثیر قراردادن نقش دوستان ایرانی و روسی در خاک سوریه است.
وی تصریح کرد: برنامه ترکیه در شمال سوریه توطئه ای خطرناک است که باید همه فرزندان منطقه اعم از کرد، عرب و مسیحی با آن مقابله کنند.
اوسی گفت: اگر ترکیه بخواهد وارد مناطق کردنشین سوریه شود با مقاومت شدید یگان های مدافع خلق روبه رو خواهد شد و همه کردهای سوریه در این منطقه پشت سر ارتش سوریه و یگان های مدافع خلق در دفاع از خاک کشورشان می ایستند.
نماینده مجلس سوریه افزود: آمریکا که در چارچوب یک حرکت نمایشی در چند روز گذشته شماری از نیروها و تجهیزات نظامی خود را در مرزهای ترکیه با سوریه مستقر کرده است٬ تلاش می کند با فشار بر یگان های مدافع خلق، آن ها را به عقب نشینی و کوتاه آمدن از خواسته های خود وادار کند.
به نظر می رسد نزدیک تر شدن به دولت و ارتش سوریه تنها راه باقیمانده برای کردها به منظور جلوگیری از به حاشیه راندن این گروه در دوران پس از تروریسم در این کشور و تضمین حقوق کردهای سوریه مانند دیگر گروه ها وجریان های موجود در سوریه است.
دور ماندن از دولت سوریه و نزدیک شدن به طرف های خارجی که منافع مشترکی با تمام طرف های درگیردارند به هیچ وجه نمی تواند تضمین کننده آینده ای روشن برای کردهای سوری باشد.
ترکیه از سوم شهریور 1395 (24 آگوست 2016) عملیاتی را تحت عنوان سپر فرات در شمال سوریه شروع و اعلام کرد که در نظردارد منطقه ای امن به وسعت پنج هزار کیلومتر مربع در شمال سوریه به عرض نزدیک به 100 کیلومتر و عمق 50 کیلومتر ایجاد کند.
ترکیه در جریان این عملیات ده ها نظامی خود را از دست داد و دهها نظامی این کشور نیز زخمی شدند