موزه و یتیم خانه «آشیانه پرنده ها»
هزینه تجهیز و مرمت ساختمان این موزه توسط خانواده آرام بازیکیان که یکی از یتیمان پرورش یافته در این یتیم خانه بوده است پرداخت شده است.
ایساک یونانسیان،
پژوهشگر مسائل قفقاز و ترکیه
.
http://alikonline.ir/fa/news/social/item/4122-موزه-و-یتیم-خانه-«آشیانه-پرنده-ها»
در حد فاصل سال های 1914 تا 1922م. بر اثر نسل کشی ارمنیان در امپراتوری عثمانی بیش از 500 هزار کودک ارمنی کشته شده اند. اکثر آنها تیرباران، به دریا افکنده، مسموم، خفه و یا از گرسنگی و بیماری های مختلف جان سپردند، عده ای نیز که جان سالم بدر بردند اما نتوانستند از ترکیه فرار کنند، بزور مجبور به ترک دیانت شده و بعنوان برده و کلفت به خانواده های ترک و کرد فروخته شدند.
بر اساس گزارش های سازمان های بین المللی حمایت از زنان و کودکان که پس از جنگ جهانی اول منتشر شده بعلت آنکه یتیم خانه های سراسر امپراتوری عثمانی گنجایش آن همه یتیم را نداشت بیش از سی هزار کودک ارمنی در بازار برده فروشی معامله شده تا به عنوان نوکر در حرمسراها و کارگر بکار گرفته شوند در این خصوص زندگی نامه بیش از دو هزار دختر و پسر یتیم که بعدها از خانه های مردم ترک و کرد جمع آوری و از ترکیه منتقل شدند در سازمان ملل متحد ثبت شده است.
مکانیزم انتقال یتیمان ارمنی که توانستند از مسلخ مرگ جان سالم بدر برده و سرزمین های امپراتوری عثمانی را ترک و به ارگان های مختلفی نظیر انجمن های ارمنی سراسر دنیا، شوراهای کلیساها، صلیب سرخ جهانی و صلیب سرخ اتحاد جماهیر شوروی، انجمن های خیریه ایالات متحده آمریکا و انگلیس، انجمن خیریه زنان دانمارک، در نجات و مهاجرت این کودکان نقش عمده ای ایفا کرده اند.
بنابر شواهد و اظهارات موجود از سازمان های خیریه، انجمن ها و ارگان های مختلف، اکثر یتیمانی که جمع آوری و نجات یافتند کودکانی را شامل می شدند که پس از نسل کشی ارمنیان در بیابان ها و جنگل ها و روستاهای بدون سکنه پنهان یا توسط کمالیست ها در یتیم خانه های شهرهای مختلف اسکان و یا در بازار به عنوان برده به خانواده های ترک و کرد فروخته شده بودند. در این بین تعدادی یتیم نیز وجود داشتند که به دست سربازان روس و انگلیسی نجات یافته بودند.
ماریا یاکوبسن مبلغ مذهبی اهل دانمارک، بین سالهای 1907 تا 1919م در شهر خارپرت، آلازیغ کنونی در یک بیمارستان آمریکایی مشغول به کار بود. ماریا در طول اقامت خود در شهر شاهد کشتار ارمنیان بوده و کتابی 600 صفحه ای از خاطرات خود را نگاشته و علاوه بر خاطرات عکس هایی از زنان و کودکان ارمنی تهیه نموده است.
ماریا در بین ارمنیان به مایریک به معنی مادر معروف بوده است او به پاس تلاش های انسان دوستانه و نجات هزاران زن و کودک به چندین مدال نائل شده است. ماریا از طریق سازمان های انسان دوستانه و با جمع آوری اعانه در آمریکا، نروژ، دانمارک و سوئد توانست 208 کودک ارمنی را در بیروت اسکان دهد علاوه بر آن یک یتیم خانه به نام «آشیانة پرنده ها» در شهر جبیل لبنان، بیبلوس کنونی تأسیس نماید.
ماریا یاکوبسن پس از مرگش در سال 1960م، در حیاط این یتیم خانه به خاک سپرده شد. پس از مرگ وی، این یتیم خانه به دست انجمن زنان دانمارکی وابسته به کلیسا «آنا یاکوبسن، ماگدا سورنسن، اولف پاسکن»، اداره شد و در سال 1970م، اداره آن به حوزه کلیسای سیلیسه واقع در بیروت واگذار شد.
در سال 2015م، همزمان با یکصدمین سالگرد نسل کشی ارمنیان، یکی از قدیمی ترین ساختمان های این یتیم خانه به موزه نسل کشی و یتیمان ارمنی تبدیل و نام «آشیانة پرنده ها» برای آن برگزیده شد.
هزینه تجهیز و مرمت ساختمان این موزه توسط خانواده آرام بازیکیان که یکی از یتیمان پرورش یافته در این یتیم خانه بوده است پرداخت شده است.
در سه بخش مجزای این موزه، تاریخ نسل کشی، اوضاع یتیمان ارمنی و تولد دوباره ملت ارمنی به تصویر کشیده شده است.
این موزه و یتیم خانه در خیابان ارمنستان در شهر تاریخی بیبلوس لبنان واقع شده است
