اهمیت متون ارمنی در تاریخ نگاری ایران باستان

اهمیت متون ارمنی در تاریخ نگاری ایران باستان

 .

http://alikonline.ir/fa/news/culture-and-art/item/4944-اهمیت-متون-ارمنی-در-تاریخ-نگاری-ایران-باستان

.

سومین نشست از سلسله نشست‌های حوزه‌ی ایران باستان، باعنوان «اهمیت متون ارمنی در مطالعات تاریخ ایران باستان» با همکاری دانشجویان مقطع دکتری تاریخ ایران پیش از اسلام دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز و با سخنرانی دکتر میرزامحمد حسنی، روز سه شنبه 28 آذرماه 1396 در سالن فردوسی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه برگزار شد.

دکتر میرزامحمد حسنی در سخنانی گفت: با نگرش به کمبود منابع ایرانی برای تاریخ‌نگاری تاریخ ایران باستان پژوهشگران این دوره تاریخی باید از متن‌های تاریخی برجای مانده از روزگار باستان که از سوی تاریخ‌نویسان بیگانه و فرمانروایی‌های هم ‌روزگار با آن دوره  نگاشته شده است بهره ببرند. بی‌گمان متن‌های تاریخی نوشته شده از سوی تاریخ‌نویسان ارمنی در سده‌ی پنج و هفت میلادی در بازسازی تاریخ ایران باستان اهمیت بسیاری دارد. از این‌رو سده‌های پنج و هفت میلادی را می‌توان روزگار زرین تاریخ نگاری ارمنی دانست.

 چهار اثر کلاسیک این روزگار دربردارنده‌ی:

 تاریخ ارمنیان اثر آگاتانگغوس (سده پنج میلادی)

 تاریخ ارمنستان اثر موسی خورنی(سده پنج میلادی)

 تاریخ ارمنیان اثر پاوستوس بوزند (سده پنج میلادی)

تاریخ سبئوس اثر سبئوس (سده هفت میلادی)

 است که به فارسی نیز برگردانده شده است.

وی افزود: با بررسی مجموعه این آثار می‌توان اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی رخدادهای تاریخی در پیوند با ایران در روزگار باستان به‌ویژه عصر اشکانی و ساسانی دست یافت‌. این متن‌های تاریخی اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی کارنامه‌ی شهدای مسیحی، تقابل آیین مسیحیت و آیین زرتشتی در دوره‌ی ساسانی، ادیان باستانی ایران مانند زروانیسم، فروپاشی سلسله‌ی اشکانی و برآمدن ساسانیان، سلسله اشکانیان ارمنستان، استوره‌های رایج در ارمنستان و سنجش آن با استوره‌های ایرانی، خاندان‌های ایرانی مانند سورن‌ها، کارن‌ها و مهران‌ها، آگاهی‌هایی درباره جغرافیای ایران باستان، فروپاشی ساسانیان، برآمدن اسلام، فتوحات اعراب مسلمان  تا روزگار معاویه، خلیفه اموی و ....‌ دست یافت.

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: با نگرش به اهمیت بسیار زیاد متن‌های ارمنی مطالعه این آثار برای پژوهشگران تاریخ ایران باستان و سنجش داده‌های تاریخی نگاشته شده در این متن‌ها و سنجش آن با داده‌های دیگر متن‌های هم‌ دوره (مانند متون یونانی، رومی، و سپس‌ها عربی و فارسی) می‌تواند به شناخت و درک درستی از تاریخ ایران باستان بینجامد