اولین قتل عام قرن بیستم
گارگین فتائی
عکس دل خراشی از کشتار جمعی ارامنه در امپراطوری عثمانی به سرکردگی گروه پانترکیستی ترکان جوان
بیست و سوم و بیست و چهارم آوریل برابر است با نود و هشتمین سال روز اولین نسل کشی قرن بیستم یعنی نسل کشی ارامنه در امپراطوری عثمانی به تشویق و عاملیت گروه پانترکیستی ترکان جوان در 1915 .
در این نسل کشی یک و نیم میلیون نفر از ارامنه که ساکنین اصلی ارمنستان غربی و یا شرق ترکیه کنونی هستند قتل عام ، زنده به گور و یا تبعید و اخراج شدند .
سربازان عثمانی و گروه پانترکیستی ترکان جوان دست به هر جنایتی برای پاکسازی ارامنه از این مناطق زدند از کشتار و هتک حرمت و تجاوز تا تحقیر و ضرب و شتم و اخراج .
سیاست های پانترکیستی عثمانی بعد از تشکیل دولت ترکیه همچنان ادامه یافت و یکی از آخرین نمونه های آن قتل هراند دینک ، روز نامه نگار ارمنی حامی نسل کشی ارامنه در استانبول به دست یک پان ترکیست بود .
بیست و سوم آوریل در ترکیه روز آتاترک نام گذاری شده و در کشور ترکیه برای وی جشن برپا کرده و او را بانی ترکیه نوین می دانند .
آتاترک عامل اصلی نسل کشی ارامنه و اصلی ترین حامی و مشوق این کار بوده است .
ترکیه همواره خواهان ورود به اتحادیه اروپا است و حتی سایر ممالک اروپایی را متهم به نژادپرستی در برابر ترکها می کند در حالی خود دولت ترکیه یکی از نژادپرست ترین دولت های جهان است.
بر اساس اصل 301 قانون اساسی ترکیه کسی حق ندارد در خاک ترکیه بگوید که ارمنی یا کرد است و هر کسی از بدو تولدش ترک محسوب می شود .
گروه ترکان جوان که رویای احیاء مجدد امپراطوری عثمانی را داشتند که بر اثر احساسات ملی گرایانه ممالک خاورمیان و شمال آفریقا از هم فروپاشیده بود این بار از طریق تحریک احساسات ملی و زبانی و به راه انداختن و مطرح ساختن مکتب بی اساسی به نام پانترکیسم سعی داشتند که ممالک ترک زبان را به هم متصل کرده و ترکیه بزرگ را احیاء کنند .
وقتی روی نقشه نگاه می کنید می بینید که بین سرزمینهای ترک زبان یعنی ممالک آسیای میانه و قفقاز و کشور ترکیه کشور ارمنستان بوده که هیچ تشابه و سنخیت فرهنگی با ترکها نداشته به همین دلیل تنها راه اتصال و یک پارچگی این ممالک از بین بردن عامل اصلی این جدایی یعنی ارامنه بوده که آنها توانستند ارمنستان غربی را پاکسازی نژادی بکنند اما ارامنه در مورد ارمنستان شرقی و ایروان دفاع جانانه ای کردند و با عثمانیها به زبان خودشان یعنی زور و قلدری برخورد کردند .
در این نبرد ارامنه جان بر کف و فدایی و رشیدی بودند که جان خودر را به خاطر میهن و سرزمین آبا و اجدادیشان از دست داده اند
نمونه هایی از این افراد
آندرانیک پاشا ملقب به آندارنیک زراور یا زورآور ( آندرانیک دلیر)
سروپ پاشاserop pasha
گارگین نژدهGaregin njde
گروه پنج نفره موسوم به نمسیس nemesis که در لیسبون شکل گرفت و کارشان اجرای عدالتی بود که اجرا نشد یعنی ترور عاملین و دسترو دهندگان قتل عام ارامنه که محاکمه نشده بودند
و صدها نمونه دیگر
پدربزرگ من که نام من از وی گرفته شده خود از قربانیان این قتل عام است .
خانواده وی را ترکان جوان زنده به گور کردند و او با چه وضع فجیعی توانست به ایران بگریزد.
چقدر دردناک است که خانه ات را به زور از دستت بگیرند و پرچم دیگری را روی آن برافرازند .
کسانی که در شرق ترکیه دارند قدم می زنند روی زمینdراه می روند که متعلق به خودشان نیست .
روی زمین غصبی دارند زندگی می کنند
در خانه های تصاحب شده عمرشان را سپری می کنند .
هیچ ارمنی را در دنیا پیدا نخواهید کرد که منکر وجود این قتل عام بوده باشد و همگی آنها حاضرند به خاطر بازپس گیری سزمین ابا و اجدادی خود ، جانشان را فدا سازند .
خوش بختانه روز به روز آگاهی و اطلاعات جهانیان نسبت به این فاجعه وحشتناک بیشتر به حقیقت نزدیک می شود .
این قتل عام باعث پراکندگی ارامنه از سرزمین آبا و اجدادی خود یعنی ارمنستان غربی یا شرق ترکیه کنونی به نقاط مختلف جهان گشت .
هر سال در تهران در کلیسای سرکیس مقدس در بعد از ظهر روز بیست و سوم مراسمی موسوم به tsaghkematuits یا اهدای گل برگزار می شود که در آن انجمنها و اشخاص حقوقی ارمنی در یک اقدام نمادین ، گلهایی را نثار شهدای این قتل عام می کنند و در روز بیست و چهار آوریل در صبح این روز اسقف اعظم به یادبود شهدا و درگذشتگان این قتل عام ، مراسمی همراه با دعا اجرا می کند و سپس اشخاص مهم ارمنی و از جمله نماینده ارامنه در مجلس شورای اسلامی در این مورد به ایراد سخن می پردازند .
تمامی ارامنه به احترام شهدای این روز دست از کار می کشند .
هدف عثمانی از این کار ، پاکسازی قومی و یک دست کردن امپراطوری به کمک جریانات پانترکیستی و ترکهای جوان بود .
به همین دلیل فقط ارامنه نبودند که آماج این تهاجم عثمانی قرار گرفتند بلکه آشوریها ، یونانیها ، بلغارها و عربها نیز دست خوش این حملات بودند ولی در این میان ارامنه وضعی استثنایی داشتند به این معنا که ارامنه درست وسط سرزمین هایی قرار گرفته بودند که بر اساس سیاست های دولت مردان عثمانی باید سرزمین توران بزرگ احیاء می شد که شامل ممالک ترک زبان آسیای میانه و روسیه تا منطقه بالکان می شد و ارامنه مانع اصلی محسوب می شدند لذا با پاکسازی آنها این هدف تحقق می یافت .
انکار کنندگان این واقعه همگی از جریانات پانترکیستی هستند .
ما ارامنه در طول تاریخ ثابت کرده ایم که می توانیم با ملت های گوناگون زندگی کنیم و حتی خدمات شایان توجهی برای فرهنگ و اقتصاد و تجارت و هنر کشورهایی که در آنجا سکونت داشته ایم ارائه داده ایم . حتی در امپراطوری عثمانی هم ارامنه کارها و خدمات ارزنده ای در حیطه های تجارت ، صنعت ، معماری ، اقتصاد و هنر و فرهنگ آن کشور انجام داده اند .
خواست ما ارامنه به رسمیت شناختن این قتل عام توسط دولت ترکیه به عنوان وارث اصلی امپراطوری عثمانی و پذیرس مسئولیت حقوقی این نسل کشی است .
متاسقانه در حالی که وب های مربوط به فرهنگ ارامنه به زبان فارسی به پنجاه عدد هم نمی رسد چندین سال است که جریانات مخالف ارامنه که عمدتاً محافل پانترکیساتی هدایت شده از سوی جمهوری آذربایجان هستند از طریق رسانه های جمعی و بویژه نفوذ گسترده ء خود در اینترنت می خواهند در اذهان اینگونه جلوه دهند که ارامنه هم در منطقه قره باغ اقدام به نسل کشی ترکها کرده اند و کلاً می خواهند تصویری زشت و منفی از ارامنه ارائه دهند و این در حالی است که قبل از مناقشه قره باغ حدود پانصد هزار ارمنی در جهموری آذربایجان زندگی می کردند و اتفاقاً خدمات شایان توجهی نیز به این مملکت ارائه داده اند .
در این مورد نکاتی را باید مطرح کنم
1: مناقشه قره باغ همانگونه که افراد اهل فن و خبره در این مورد می گویند یک مساله جغرافیایی است یعنی صرف نظر از اینکه این منطقه مال چه کشوری است اختلاف بر سر قره باغ یک اختلاف جغرافیایی است نه نسل کشی
2: در این مناقشه تعداد زیادی ارمنی هم کشته شده اند که مزار آنها معروف به یرابلور به ارمنیեռաբլուրبه انگلیسی yerablur در خیابانی موسوم به شاهومیان در ایروان قرار دارد و بازدید آن برای عموم آزاد است .
حتی این جریانات اقدام به هک کردن و انداختن ویروس به وب ها ای ارمنی و کامپیوترها و ایمیل های ارامنه می کنند
من خود دارای دوستان آذری زیادی هستم که روابط خوبی با آنها دارم . آنها همگی خود را ایرانی می دانند و حتی هر کدام چندین بار به ارمنستان سفر کرده اند حتی در محلهء ما بغالهای ترکی هستند که به مناسبت روز بیست و چهارم آوریل مغازهء خود را تعطیل می کنند و این مطلب را بر روی کرکرهء خود می نویسند .
من از ابراز همدردی مردم ایران نسبت به ارامنه کمال تشکر را دارم .
در میان روشن فکران ترک هستند کسانی که این قتل عام را پذیرفته و در مورد آن تحقیق کرده اند نظیر تانر آکچام و اورهان پاموک
کشورهایی که تا کنون قتل عام ارامنه را پذیرفته اند
آرژانتین
آلمان
استرالیا
اروگوئه
اوکراین
اسلواکی
اسپانیا
ایالات متحده آمریکا ( کمیته روابط خارجی کنگره)
انگلستان ( پارلمانهای منطقه ای )
بلژیک
برزیل
روسیه
سوئد
شیلی
فرانسه
قبرس
کانادا
لبنان
لیتوانی
لهستان
واتیکان
ونزوئلا
هلند
یوانا
پارلمان اروپا
هم اکنون نیز دولتهای ترکیه و آذربایجان اقدام به تخریب و محو کردن آثار مربوط به ارامنه هستند تا از این طریق اثری از آنها باقی نماند و یا اینکه آثار فرهنگی آنها را رمی یا گرجی جلوه می دهند و یکی از نمونه های بارز آن تخریب قبرستان ارامنه جلفای قدیم در نخجوان توسط جمهوری آذربایجان بود
این در حالی است که در ایران اماکن فرهنگی و مذهبی مربوط به ارامنه همگی فعال و دایر بوده و حتی سازمان میراث فرهنگی اقدام به ثبت و مرمت و تعمیر آنها می نماید
برآوردی از خسارات مادی ارامنه در جریان نسل کشی ارامنه توسط ترکیه ( 1915 تا 1923 میلادی )
ارسالی از سوی آقای آلبرت کوچاریان
پس از پایان جنگ جهانی اول و با تشکیل کنفرانس صلح پاریس ٬ بنا بر درخواست این کنفرانس ٬ میزان خسارات مادی که در جریان سال های جنگ جهانی اول از سوی ترکیه عثمانی به ارامنه وارد شده بود ٬ محاسبه گردید که معادل با 19 میلیارد و 140 میلیون فرانک فرانسه یعنی 3 میلیارد و 693 میلیون دلار آمریکا براساس قیمت های سال 1919 میلادی بود . قابل ذکر است که این رقم دربرگیرنده خساراتی که در سال های 1920 تا 1923 میلادی از سوی ترکیه علیه ارامنه وارد شد ٬ نمی باشد و در صورت در نظر گرفتن این خسارات ٬ باید حدود 15 الی 20 درصد به رقم فوق اضافه کرد.
در سال 2004 میلادی دادگاه رسیدگی کننده به پرونده اعطاء خسارت به بازماندگان قربانیان نسل کشی ارامنه که دارای بیمه عمر در شرکت بیمه "نیویورک لایف "بودند ٬ اعلام کرد که هر فرانک فرانسه در زمان فوق الذکر را معادل 17/2 دلار آمریکا در زمان کنونی محاسبه می نماید . بر این اساس ٬ میزان تقریبی خسارتی که ترکیه ٬ به عنوان وارث عثمانی ٬ می بایست به ارمنستان پرداخت نماید در حدود 41 میلیارد و 514 میلیون دلار خواهد بود.
درد این نسل کشی یک درد بزرگ و عمیق است که بر قلب هر ارمنی سنگینی می کند .
خواست ارامنه پذیرش بی قید و شرط قتل عام و نسل کشی ارامنه از سوی دولت ترکیه به عنوان وارث اصلی دولت عثمانی و پذیرش مسئولیت های حقوقی و سیاسی این قتل عام است
.
کجا بودی ای خداوندԽոսք՝ԱրթուրՄեսչյան–Ո՞ւրէիր, Աստված.
Խոսք՝ԱրթուրՄեսչյան–
ԱրթուրՄեսչյան
کجا بودی ای خداوند
شعری به مناسبت قتل عام ارامنه در 24 آوریل 1915
از آرتور مسچیان
Artur Meschian
نرجمه از گارگین فتائی
ترجمهء متن از گارگین فتائی
کجا بودی ای خدا.وند وقتی ملتی مجنون وار از کاشانهء خود طرد گشت
کجا بودی ای خداوند آنگاه که التماس ها و ناله های ما بی دلیل خاموش گشت
کجا بودی ای خداوند آنگاه که کشوری زیبا را ویران می کردند
کجا بودی ای خداوند زمانی که از شدت درد مجنون وار دعا می کردیم
آمین
کجا بودی ای خداوند آنگاه که چشمان عدالت بسته شدند
کجا بودی ای خداوند وقتی دعا بر لبهای ملتم سرد شد
کجا بودی ای خداوند آنگاه که آسمانی که رستگاری را ندا می داد لرزید
چرا سکوت کردی ای خداوند آنگاه که بر چوبهء دار ، میخ کوب شده دعا می خواندیم
آمین
ای خداوند در دل غمگین من ایمان و عشق دیگری جز تو نبود
من تو را مجنون وار باور و دعا می کردم
کجا بودی ای خداوند آنگه که سرزمینی زیبا را نابود می ساختند
کجا بودی ای خداوند آنگاه که امیدمان را گم کرده و دعا می خواندیم
آمین
ای خداوند به ما نیرو بده تا در دریای پر تلاطم زندگی گم نگردیم
ای خداوند به ما قلبی [ شجاع] بده تا لبهای مصیبت را محو سازیم
به ما نور بده ای خداوند تا این راه تاریک خاکستری را بپیمائیم
به ما امید بده ای خداوند تا با لبهای خشک شدهء خود دوباره تو را باز یابیم
آمین
متن اصلی
http://www.microsofttranslator.com/BV.aspx?ref=IE8Activity&a=http%3A%2F%2Fwww.with.ketrzyn.pl%2
Ո՞ւրէիր, Աստված- երբխենթացավլքվածմիողջժողովուրդ..
. Ու՞րէիր, Աստված- երբաղերսանքըմերմարեցանհաղորդ:
Ո՞ւրէիր, Աստված- երբավերումէինչքնաղմիերկիր,
Ո՞ւրէիր, Աստված- երբ, խենթացածցավից, աղաչումէինք - Ամեն...
Ո՞ւրէիր, Աստված- երբարդարույթյանաչքերըկապվեց, Ո՞ւրէիր, Աստված- երբշուրթերինազգիսաղոթքըսառեց:
Ո՞ւրէիր ,Աստված- երբփրկությանկանչովերկինքըցնցվեց,
ԼուռէիրԱստված- երբ, խաչերինգամված, աղոթումէինք -- Ամեն...
Իմկարոտհոգում, չկարուրիշհավատքևսեր, դուիմՏեր,
եսքեզհավատումուաղերսումէիինչպեսմիանխելք,
ո՞ւրէիր, Աստված- երբհոշոտումէինչքնաղմիերկիր
ո՞ւրէիրԱստված- երբհույսերսկտրածաղոթումէինք -- Ամեն...
Ուժտուրմեզ, Աստված, որալեկոծկյանքիծովումչկորչենք,
սիրտտուրմեզ, Աստված, որտառապանքիշուրթերըջնջենք... լույստուրմեզ, Աստված, որխավարումայսգորշճամփանշմարենք,
հույստուրմեզ, Աստված, որշուրթերովչորցածքեզգտնենքնորից– Ամեն