ادای نذر در مسیحیت و کلیسای حواری ارمنی
گارگین فتائی
چندی پیش دچار مشکلی شده بودم . من وقتی لحظات بحرانی به سراغم می آید که واقعاً سخت و رنج آور هستند همیشه دست به دعا برمیدارم و البته من خودم شاهد این بودم که در لحظاتی که حس می کردم به بن بست کامل رسیدم خداوند به دادم رسیده است .
خلاصه دعا کردم و مشکلم را با خداوند مطرح کردم و با خودم عهد بستم که اگر مشکلم حل شود یک کار پسندیده را به مدت یک ماه انجام بدم .
خوش بختانه مشکلم حل شد و این دفعه نوبت من بود که به عهدم وفا کنم .
در همین موقع بود که سوالی برایم مطرح شد و آن این بود که اگر کسی نذر و عهدی با خداوند ببندد و نتواند آن رو انجام دهد تکلیف چیست .
در این مورد من به کتاب های مرجع دینی و کتاب مقدس مراجعه کردم که البته حاصل تلاشم همان جواب سوالم شد .
عهد یا نذر مذهبی دراکثر ادیان وجود دارد و من به عنوان یک مسیحی می خواستم احکامش را در آئین مسیحیت و کلیسای حواری ارمنی بدانم قطعاً در اسلام هم در فقه و شرعیات احکام نذر مفصلاً جاری است که در کتب فقهی نظیر لمعه و شرایع الاسلام امده است .
البته من نمی خواهم کاملاً احکام نذر را در مسیحیت ارائه کلیات بلکه کلیات و اصطلاحاً لپ مطلب را در مسیحیت و کلیسای حواری ارمنی بیان میکنم.
خداوند برای عهد ارزش و اعتبار فراوان قائل است به نحوی که کتاب مقدس به دو بخش عهد عتیق و عهد جدید تقسیم شده است یعنی همواره خداوند با بندگان خود عهد بسته است و هر انسانی موظف به وافای عهدی است که خداوند با وی بسته است .
عهد در زبان ارمنی معادل اوخت ուխտبه انگلیسی ookht می باشد چنانکه ملاحظه می شود واژه عهد و اوخت به هم شبیه هستند و احتمالاً باید ریشه عبری داشته باشند زیرا بسیاری از مفاهیم دینی ریشه در زبان عبری دارد .
در کتاب مقدس افرادی هم بوده اند که خودشان خودشان را وقف خداوند کرده اند و یا والدینشان این کار را انجام داده اند این رسم به مسیحیت نیز وارد شده و افرادی هستند که خود و یا از طریق والدینشان وقف کلیسا و خدمت در آن کرده اند . به این کار نذیره گویند چنانکه شمشون که از پادشاهان عبرانی بود از طرف والدینش نذیره گشت یعنی او را نذر خدا نموده بودند .
نذر یا عهد مذهبی می تواند انجام یک عمل پسندیده ٰ انجام کارهای نیکو کارانه و امور خیریه و یا رفتن و زیارت یک مکان مذهبی باشد که در مورد زیارت یک مکان مقدس در زبان ارمنی اوختاگناتسوتیون ուխտագնածությունبه انگلیسی ookhtagnatsutiun گویند.
در مورد عهد و نذر مذهبی مهم ترین آیه در کتاب مقدس چنین است
21Եթէ ուխտ ես անում քո Տէր Աստծուն, ապա մի՛ յապաղիր այն կատարել, որովհետեւ քո Տէր Աստուածը պահանջելով պահանջելու է քեզանից, եւ չկատարելու դէպքում մեղք կը բարդես վրադ։
Եթէ չես ցանկանում ուխտել, ապա դա մեղք չի համարուի քեզ։
Երկրորդ օրինած23:21-22
چون نذري براي يهوه خدايت مي كني در وفاي آن تأخير منما، زيرا كه يهوه خدايت البته آن را از تو مطالبه خواهد نمود، و براي تو گناه خواهد بود.
اما اگر از نذر كردن ابا نمايي، تو را گناه نخواهد بود.
تثنیه21:23-22
.When thou shalt vow a vow unto the LORD thy God, thou shalt notslack to pay it: for the LORD thy God will surely require it of thee; and it would be sin in thee.
.But if thou shalt forbear to vow, it shall be no sin in thee.
Deuteronomy23:21-22
بنابراین بر طبق این آیه حکم کلی نذر و عهد مذهبی و وفای به آن و انجام ندادن آن در مسیحیت چنین است.
هیچ شخصی ملزم به نذر کردن نیست و در این مورد هر کسی مختار است اما اگر کسی نذری کرد باید حتما آن را انجام دهد و تاخیر نکند .
این به این خاطر است که خداوند ارزش فراوانی برای عهد و وفای به آن قائل است و البته همیشه ما انسانها باید یاد بگیریم که حساب کار خداوند از سایرین جداست و نباید در مورد او و عهدی که در برابر او داریم مسامحه کنیم .
البته مواردی پیش می آید که از قدرت انسان خارج است نظیر موارد فرس ماژور یا اضطراری که واقعاً انسان قادر به ادای نذر نیست و یا انجام دادنش برای او بسبار دشوار است .
در چنین مواردی کلیسای ارمنی می گوید
اگر مواردی پیش آید که از قدرت انسان خارج است به گونه ای که انجام نذر یا عهد مذهبی را برای وی نامقدور یا دشوار سازد در این صورت آن شخص متعهد باید در نزدیک ترین زمان ممکنه که بتواند نذرش را ادا کند باید نسبت به ادای آن اقدام نماید .
اگر در این زمینه مسامحه گردد و از هر راهی برای طفره رفتن و فرار از ادای نذر استفاده شود در واقع دین را تبدیل به نوعی داد و ستد و تجارت کرده ایم .
تداوم در ادای عهد و نذر در اصل میزان عشق ما به خداوند را هم نشان می دهد چرا که ما را موظف به انجام تعهد نسبت به خداوند می کند بدون توجه به سخنان مردم و یا مشکلات جامعه و یا حرف نزدیکان و مواردی نظیر آن .
البته انجام ندادن نذر مذهبی یک تخلف قانونی نیست تا از سوی مقامات قضایی مورد بازخواست قرار گیرد بلکه تعهدی است که ما نسبت به خداوند داریم .
در این نوشته از کتاب شوق آردزاک یا نو رافشان نوشته اسقف اعظم فقید ارداک مانوکیان نیز استفاده شده است
از این قسمت
آیا انجام ندادن عهد و نذر مذهبی گانه محسوب می شود ؟