ریشه واژه پرستش در چهار زبان

ریشه واژه پرستش در چهار زبان

گارگین فتائی

1: در زبان فارسی

واژه پرستش ریشه در فارسی باستان و واژه پاریشتا pari - shtaدارد.این پاریشتا بر اثر تحولات زبان شناختی به پرستش و پرستیدن  تبدیل شده است و خود متشکل از دو بخش است

پرستیدن از دو بخش تشکیل شده است. بخش نخست آن پیشوند پر به معنای پیرا و دور می باشد و بخش دوم نیز استادن (ایستادن) است. پرستیدن به معنای دور و اطراف چیزی ایستادن می باشد و معنای اصلی آن پرستاری و نکهداری است. واژه آتش پرست هم به همین معنا بوده است که کم کم تغییر معنا داده است. واژه پرستیدن اکنون به دومعنی نگهداری/پرستاری و معنی عبادت بکار می رود.

بنابراین در نزد ایرانیان باستان پرستش و ادای احترام به معبود همواره به صورت ایستاده بوده و هیچ گاه خم شدن و تعظیم برابر با پرستش نبوده است.

 2: در زبان عربی

عبادت واژه عربی پرستش از ریشه «عَبَدَ» و به معنای پرستش و اطاعت خاشعانه و نهایت خضوع است. از ریشه عبد دو مصدر عبودیت و عبادت مشتق شده‌است. این دو واژه در عبری و عربی کاربرد داشته و معنی همسان دارد.

ابوعلی سینا گفته‌است::: العباده هی غایه الخضوع و التذلّل (عبادت نهایت خصوع و فروتنی است).

بنابراین پرستش به صورت تعظیم از زبان عربی وارد پارسی شده و این گونه پرستش ریشه در ادیان ابراهیمی دارد .

3: در زبان انگلیسی

در انگلیسی واژه پرستش برابر با ورشیپ worshipاست که ریشه در واژه ورث  worthدارد. البته برای  این واژه در فرهنگ لغات انگلیسی همانند اکثر واژه ها چندین معنی در نظر گرفته شده اما معمول ترین آنها ارزش و سزاوار بودن است .

این واژه خود ریشه در واژه پروتو جرمنیکProto-Germanicیا المانی قدیم « ورتاس werthaz» دارد که به معنی به سوی ، برابر و یا در برابر است

این واژه یک وام واژه از زبان المانی است که از سال 1200 در زبان انگلیسی مصطلح شده و در آن زمان به معنی « برابر با » « هم ارزش » « داشتن اهمیت برابر با » و « داشتن قدرتی برابر با » وارد زبان انگلیسی شد  .

اما این واژه از 1200 به معنای نجابت ، برتری و فضیلت در زبان انگلیسی قدیم به کار رفت

این واژه به معنای احترام به یک وجود الهی و فوق طبیعی و به همراه پسوند شیپ برای اولین بار در سال 1300 ثبت شده است و البته برای اولین بار به صورت صفت یعنی ورشیپ فول worshipfulبه معنای قابل پرستش ثبت شده است .

بنابراین در زبان انگلیسی پرستش به معنای دادن برتری و نجابت به معبود است و توام با عمل خاصی نیست

4: در زبان ارمنی

در زبان ارمنی پرستش معادل با باشتل պաշտելبه انگلیسی pashtelاست

این واژه در طی قرون چندین بار متحول شده تا  به شکل کنونی در آمده به این نحو

Պարիշտել –պարշտել- պաշտել

Parishtel – parshtel – pashtel

این واژه خود ریشه در واژه پرستش فارسی یا همان پپاریشتای پارسی باستان دارد pari – shta

در زبان ارمنی البته به غیر از مفهوم آن در زبان فارسی واژه پرستش به معنای خدمت رسمی هم به کار می رود که در این حالت به صورت پاشتون պամտոն به انگلیسی pashton گفته می شود .

واژه باشتامونک պաշտամունքبه انگلیسی pashtamunk ֆի به معنای پرستش توام با مراسم و سرودهای خاص کلیسایی نیز ریشه در واژه پاشتل یا پرستش دارد .

منابع

1: ویکیپدیای  فارسی – واژه پرستش

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%B4

2: فرهنگ  آنلاین  ریشه شناسی  زبان انگلیسی http://www.etymonline.com/index.php?l=w&p=15&allowed_in_frame=0

3: فرهنگ ریشه شناسی زبان ارمنی هراچیا آجاریانhttp://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=7&pageNumber=2052