در باره موسیقی فیلم
گارگین فتائی
در مورد موسیقی فیلم در اینترنت مطلب کمی نوشته شده و تنها وب هایی وجود دارند که امکان دانلود موسیقی یک فیلم را به کاربر می دهند ولی در مورد موسیقی فیلم و سرگذشت آن چیزی نمی نویسند .
در بازار کتاب هم به زحمت می توان کتابی یافت که به طور کامل در مورد موسیقی فیلم باشد .
در اینجا مختصری در مورد می سیقی فیلم می پردازیم
در ابتدا فیلم ها صامت بوده و فاقد موسیقی بودند که بعداً در کنار پرده سینما پیانویی گذاشته شد و نوازنده بر حسب ریتم فیلم به نواختن آهنگ می پرداخت .
اولین بار موسیقی فیلم با فیلم خواننده جاز در آمریکا وارد سینما شد و هم اکنون جزء لاینفک یک فیلم محسوب می شود
ویژگیهای موسیقی فیلم
1: گاهی موسیقی متن یک فیلم از خود آن فیلم مشهورتر می شود به گونه ای که موسیقی متن آن فیلم در کنسرتها ی گوناگون نواخته شده و یا از طریق رسانه های گروهی پخش شده و مورد اقبال عمومی قرار می گیرند در حالی که خود فیلم به اندازه موسیقی آن محبوبیت پیدا نمی کنند
از جمله اینگونه موارد می توان موسیقی بسیار زیبای دو فیلم زد و حکومت نظامی ساخته میکیس تئودوراکیس آهنگساز و سیاست مدار مشهور یونانی دانست .
2< اصولاً روال کار در تنظیم یک موسیقی فیلم اینگونه است که یک یا دو تم اصلی در طول مدت فیلم به صورت های گوناگون و با سازهای مختلف بسط و تکرار می یابند و اصطلاحاً به یک ریتم واریاسیون داده می شود .
نمونهء بارز آن را می توان موسیقی زیبا و بسیار معروف فیلم پدرخوانده اثر نیوروتا دانست.
3: برای ساخت یک موسیقی فیلم موفق باید بر اساس حال و هوای آن موسیقی ساخت
مثلاً فیلم های ژانرملودرام و یا کمدی باید موسیقی خاص خودشان و فیلم های تاریخی و وسترن هم باید حال و هوای خود را داشته باشند
نمونهء بارز تطبیق حال و هوای موسیقی فیلم با فیلم را می توان موسیقی فیلم خوب بد زشت ساخته انیو موریکونه دانست که به خوبی حال و هوای محیط وسترن را بیان می کند .
4: آهنگساز می تواند تاثیر یک فیلم را از طریق ساخت یک موسیقی متن عمیق و اثرگزار چند برابر کند .
نمونه های بارز اثر عمیق موسیقی بر بینندهء فیلم را می توان موسیقی متن فیلم پاپیون اثر جری گلدسمیت و موسیقی متن فیلم فهرست شیندلر اثر جان ویلیامز دانست .
5: جایگاه موسیقی فیلم را می توان بین موسیقی هنری وتجاری دانست .
برخی از موسیقی های فیلم وارد موسیقی پاپ شده و جزئی از آن درمی آیند و برخی از ترانه های آن نیز شهرت عمومی پیدا می کنند .
آن دسته از موسیقی های فیلم نیز که حالت سنگین و عمیق دارند حالت هنری پیدا می کنند نظیر موسیقی متن فیلم شمال از شمال غربی اثر برنارد هرمن
برخی از موسیقی های فیلم را آهنگسازان کلاسیک ساخته اند که تبعاً این موسیقی ها تبدیل به آثار کلاسیک موسیقی می شوند . نمونه های بارز اینگونه فیلم ها موسیقی برخی از فیلم های روسی است که توسط آهنگسازان کلاسیک روس ساخته شده اند نظیر موسیقی فیلم های هاملت و خرمگس اثر دیمیتری شوستاکویچ و موسیقی فیلم ستوان کیجه اثر سرگئی پروکوفیف دو آهنگساز برجسته و مشهور کلاسیک روس
6: موسیقی فیلم نیز دارای جایزه ویژ خود است که مشهور ترین آنها اسکار موسیقی فیلم و جایزه کن موسیقی فیلم هستند .
7: فیلم هایی هستند که در آنها موسیقی عامل و بدنهء اصلی فیلم را تشکیل می دهند که به این نوع فیلم ها فیلم های موزیکال گویند که معروف ترین آنها فیلم های داستان وست ساید اثر لئونارد برنشتین و فیلم آوای موسیقی یا اشکها و لبخندها اثر ریچار راجرز هامرستاین می باشد
در ایران دو نمونه اصلی این فیلمها دو فیلم حسن کچل و باباشمل از ساخته های علی حاتمی هستند
از معروف ترین آهنگسازان فیلم می توان اینها را نام برد
از خارجیها
انیو موریکونه
سازنده موسیقی فیلم های وسترن چون خوب بد زشت – به خاطر یک مشت دلار- به من میگن هیچ کس و به خاطر چند دلار بیشتر
موریس ژار
سازنده موسیقی فیلم های معروفی چون دکتر ژیواگو – لورنس عربستان و محمد رسول الله
نینوروتا
سازنده موسیقی فیلم های معروف ایتالیایی به کارگردانی فدریکو فلینی و لوکینو ویسکونتی مثل شیخ سفیذ – جولیتای ارواح – یوزپلنگ – آمارکورد جاده و غیره
جان باری
سازنده موسیقی معروف فیلم های جیمز باند نظیر ماموریت غیر ممکن
برنارد هرمن
سازنده موسیقی فیلم های ترسناک آلفرد هیچکاک
جان ویلیامز
سازنده موسیقی فیلم های فضائی نظیر ئی تی - جنگ ستارگان و برخورذ نزدیک از نوع سوم
میکلوش روژا
سازنده فیلم های حماسی و تاریخی چون السید و بن هور و دراکولا برام استوکر
از ایزانیها
روبیک منصوری
واروژان
مجید انتظامی
بابک بیات
مرتضی حنانه
فرهاد فخرالدینی
احمد پژمان