مطالبی در مورد یزد
یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیا
استان یزد از سرزمینهای کهن و تاریخی ایران زمین است.
یزد مرکز استان و شهرستان یزد در مرکز ایران است.
بیشترین آبادانی یزد از سدهٔ «پنجم هجری» به بعد بوده و اتابکان فارس از مهمترین عوامل پیشرفت این شهر در سدههای گذشته بهشمار میروند.
واژهٔ یزد در لغت به معنای مقدس و پاک بوده و وجه تسمیهٔ این شهر، سرزمین مقدس و شهر خدا است.
درزمان ساسانیان به فرمان یزدگرد اول در این محل شهری بناشد که آن را «یزدان گرد» نام نهادند و یزد گرد شهر را به دختر خود هدیه داد.
واژه یزد نامی است باستانی که ریشه در «یشت» یا «یزت» و «یسن» دارد با مفاهیمی چون ستایش، نیایش، پرستش، ایزد و... که یکی از فصول پنجگانه اوستا هم با یکی از این نامها یعنی یشت خوانده شدهاست.
بعداز آمدن اسلام وگرایش مردم یزد به دین اسلام عنوان «دارالعباده» به این شهر داده شد.
این نام توسط ملکشاه سلجوقی انتخاب شد زیرا علاء الدوله کالنجار تقاضای حکومت یزد را از وی کرده بود تا درآن جا به عبادت بپردازد.
در بعضی از منابع بنای اولیه برخی از شهرهای این استان چون (میبد) را به سلیمان پیغمبر،
(یزد) را به ضحاک و اسکندر مقدونی و
(ابر کوه) را به ابراهیم
پیغمبر نسبت دادهاند.
این بیانگر قدمت و دیرینگی پیشینیه تاریخی و فرهنگی سرزمین و مردم این دیار است.
مجموعه آثار باستانی پراکنده موجود در این استان نیز به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است.
پژوهشگران این منطقه را که در مسیر شاهراههای باستانی (ری – کرمان) و (پارس – خراسان) قرار داشت، جزء سرزمینهای دوردست مادها شمردهاند.
احمد بن حسین بن علی کاتب یزدی، مینویسد : «هنگامی که عدهای از بزرگان ایران در ری علیه اسکندر مقدونی به مخالفت پرداختند، اسکندر آنان را دستگیر کرد و خواست که همراه خود به استخر فارس ببرد، چون به ناحیهی یزد رسید، زندانیان را درچاهی محبوس کرد و آن محل را کِثَه (به یونانی یعنی زندان) نامید. پس از اینکه اسکندر یزد را ترک گفت، نگهبانان به کمک زندانیان به آبادانی و عمران یزد همت گماشتند»
مردم یزد به زبان فارسی رایج با گویش یزدی سخن میگویند. معتقدان به آیین زرتشتی در میان خود به زبان بهدینی (گَورونی یا دری زرتشتی) سخن میگویند و به ویژه مراسم مذهبی خود را با این زبان انجام میدهند.
گویش یزدی بخشی از فارسی دری (فارسی خالص و اولیهٔ ایرانیان) است.
بیشتر مردم یزد مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند.
همچنین گروه بزرگی از زرتشتیان ایران در یزد ساکن هستند. اقلیت کوچکی از یهودیان نیز ساکن این شهر میباشند.
مشخصترین وجهه شهر، معماری خاص کویری آن است. بادگیرها، منارهها و گنبدها مشخصترین جنبه ظاهری معماری شهر است.
در این معماری از بادگیر برای گرفتن جریان باد و خنککردن فضای ساختمان به کار میرفتهاست.
قرار گرفتن در بخش مرکزی فلات ایران بارش اندک همراه با تبخیر شدید، دور بودن از دریا، نزدیکی با کویر خشک و پهناور نمک، رطوبت نسبی کم همراه با گرمای بسیار، از عواملی هستند، که یزد را به گونه یکی از خشک ترین مناطق ایران در آورده است.
گذشته از آن، در این منطقه نوسان شدید درجه حرارت نیز وجود دارد.
در یزد صنایع بزرگی همچون نساجی فرش، نساجی پارچههای طرح دار و ساده، فولاد و معادن آهن، معادن ذغال سنگ و معادن سنگ، کارخانجات کاشی، کارخانههای کابل و فیبر نوری و صنایع غذایی جای گرفتهاست.
یزد با داشتن بیش ازسه هزار واحد صنعتی، در فهرست شهرهای دارای آلودگی بالای کشورایران قرار دارد.
بازارچه پنجه علی
موزه آب یزد عکس: امیررضا توسل
سراسرنما از پارک کوهستان یزد
بادگیر
حیاط ساختمان معاونت آموزشی دانشگاه یزد
رج خاموشان(دخمه زرتشتیان)