تو کاتا و فوگ سخت ترین و معروف ترین اثر ارگ در موسیقی کلاسیک
جمع آوری از گارگین فتائی
.توکاتا (toccata) از واژگان موسیقی است.
توکاتا فرمی است برای سازهای کلاویهدار که اصل و ریشهاش به سدهٔ شانزدهم میرسد. فرم توکاتا آزاد و نزدیک به فانتزی است. توکاتا در اصل قطعهای نمایشی است که برای نشان دادن چیرهدستی نوازنده یا تواناییهای ساز ساخته میشود. این فرم در آغاز سدهٔ هفده میلادی توسط آهنگسازانی که برای ارگ آهنگ میساختند ابداع شد و در زمان باخ به اوج تکامل خود رسید. موسیقیدانان بعدی گاه از این فرم برای ساختن آثار دشوار بهره گرفتهاند.
در نوع توکاتا که بیشتر در دوران باروک بهکار میرفته از حرکتهای سریع ملودیک با پاساژهای پیچیده و طولانی استفاده میشود. توکاتا معمولاً حالت هیجانی دارد و گونههای اولیه آن برای هر سازی نوشته میشد اما از آنجایی که رفتهرفته حالت تکنوازی بهخود گرفت خیلی زود ویژهٔ سازهای کلاویهای شد.
پرآوازهترین توکاتاهای ارگ
از یوهان سباستیان باخ (توکاتا ب.و.اف ۵۶۵)، لئون بولمان (توکاتا در سوئیت گوتیک)
شارل-ماری ویدور (توکاتای سمفونی ارگ پنجم) هستند.
واژهٔ توکاتا از فعل ایتالیایی toccare به معنی بساویدن گرفته شدهاست.
توکا و فوئگ در ر مینور اثر یوهان سباستین باخ
این قطعه از آثار بسیار معروف یوهان سباستین باخ آ، هنگساز مشهور قرن هجدهم آلمان است.
این قطعه از عالی ترین کارهای باخ برای ارگ است .
امروز تنها بهترین ارگیست ها می توانند این قطعه را آن هم با ارگ های الکترو پنوماتیک اجرا کنند در حالی که باخ حدود دویست و پنجاه سال پیش این قطعه را با ارگ های بادی زمان خودش نواخت و این نشان می دهد که وی در نواختن ارگ تا چه حد مهارت داشته است .
این قطعه از لحاظ فرم موسیقی متشکل از دو بخش است توکاتا و فوگ
توکاتا ابتدا با درآمد کوتاهی به آهنگ باشکوهی می رسد . بعد از سی و دو میزان ، فوگ با تم هایی به صورت سوال و جواب نواخته می شود و قطعه بار دیگر با آهنگ تو کاتا به پایان می رسد
توکاتا و فوگ برای ارکستر نیز تنظیم شده است .
این قطعه از معروف ترین قطغعات موسیقی کلاسیک و در واقع معروف ترین اثر باخ است به همین دلیل در اکثر ارکستر های کلاسیک نواخته می شود .
همچنین این قطعه را به صورت سبک هم ساخته اند تا به مذاق دوستداران موسیقی امروزی هم سازگار آید .
همچنین به خاطر شکوه و عظمت این قطعه، آن را افراد و گروههای سرشناس موسیقی به صورت مدرن و با سازهای گوناگون اجرا کرده اند که یکی از معروف ترین این اجراها ، اجرای این قطعه با ویولون توسط وانسا مائه ویولونیست جوان و معروف سنگاپوری است .
منابع
تفسیر موسیقی – سعدی حسنی – انتشارات صفی علیشاه - 1368
فرهنگ تفسیری موسیقی، ترجمه و گردآوری: بهروز وجدانی، تهران: ناشر: مترجم، چاپ نخست، ۱۳۷۱.
ویکیپدیای فارسی