ماه فروردین روز خرداد

ماه فروردین روز خرداد

ششم فروردین در گاه نامه زرتشتی معروف است به « ماه فروردین روز خرداد » که در آن روز زرتشت پیامبر نامی ایران باستان متولد شد.

متاسفانه در تقویم های کنونی  ایرانی مثل بسیاری از موارد دیگر که نقص این گونه تقویم ها محسوب می شود و با وجود اینکه از خیلی از مناسبتهای دینی و جهانی یاد شده اما از زاد روز این شخص بزرگ هیچ یادی نشده است

ششم فورودین

زاد روز اشو زرتشت سپیتمان

پیامبر نامی ایران زمین

آورنده یکتاپرستی

و رفتار نیک

بر همه ایرانیان و جهانیان

خجسته باد

این شعر را به او تقدیم می کنم

اّشّم وّهو

گارگین فتائی

درد و بلا برانید

اشم وهو بخوانید

مرگ عزا نشانید

اشم وهو بخوانید

بهار سیز نیکو

به یاد نام جمشید

شادی به دل کشانید

اشم وهو بخوانید

ز خاک و باد و آتش

ز آب  زندگی ساز

دیو سیه رهانید

اشم وهو بخوانید

پیام بر انیران

ز مهر روشن پاک

از ته دل رسانید

اشم وهو بخوانید

شهرت هگمتانه

اوج وقار کورش

مبدا خود بانید

اشم وهو بخوانید

در ره این مفاخر

چون که بْوّد از ایران

پیکر و جان فشانید

اشم وهو بخوانید

زآتش بر اهورا

که روشن است دائم

بدون بر نمانید

اشم وهو بخوانید

خندهئ پاک زرتشت

به فر این جهانی

به طفل خود چشانید

اشم وهو بخوانید

توضیحات

بیت اول

اشم وهو

اَشِم وُهو دعا یا نمازی است از نسک سوم اوستای ساسانی بنام بغ نسک. اشم وهو امروزه در یسنا، هات ۲۰موجود است. همچنین راجع به آن در فصل نخست سروش یشت هادخت آمده‌است

ترجمهٔ اشم وهو: راستی بهترین نیکی است. که مایهٔ نیک بختی است. نیک بختی از آنِ کسی است که راست باشد و خواستار بهترین راستی.

سه دعا یا نماز اشم وهو، یتا اهو و ینکه هاتام از دعاهای مهم اوستا به شمار می‌آیند.

بیت دوم

مرگ عزا

در آئین زرتشت علاوه ر اعیاد معروف در سال ، هر ماه وقتی نام روز با نام ماه یکی میشد هم  جشن گرفته میشد و کلا حدود پنجاه و دو جشن در ایران باستان در طی سال وجود داشته و در آئین زرتشت سوگ واری عمل ناشایست و ناپسندی محسوب می شده است

بیت سوم

بهار و جمشید

در اساطیر ایرانی آمده است که نوروز را برای اولین بار جمشید  پادشاه پیشدادی مطرح کرده و این عید را ایجاد نمود و همو بود که بهار را اول سال تعیین کرد

بیت پنجم

عناصر اربعه

اب و باد و خاک و اتش از عناصر مقدس و اربعه در ایران باستان بودند

بیت ششم

دیو سیه

تاریکی نماد دیو است و عناصر چهارگانه باعث روشنائی و بهروزی مردمان

بیت هتم

انیران و مهر

انیران به معنی غیر ایرانی و مهر هم همان ائین مهر است که از ایران به سایر نقاط دنیا رفته یعنی پیام مهر و محبت را به غیر ایرانیان برسانید

بیت نهم

هگمتانه و کورش

هگمتانه قدیمی ترین شهر ایران و جائی است که تمدن ایران از آنجا شروع می شود و کورش هم مایه افتخار ایرانیان است

بیست سیزدهم

آتش اهورا

در آئین زرتشت آتش پسر اهورا مزدا به حساب می اید و این به معنی این است که اتش نماد روشنائی است

بیت پانزدم

خنده زرتشت و فر

در روایات امده که زرتشت هنگام تولد بر خلاف سایر کودکان به جای گریه لبخند به لب داشته است

فر چیزی شبیه روح القدس است که در آئین زرتشت هر گروه  از مردمان دارای فر ویژه خود است

ماه فرورودین ، روز خرداد

زرتشت

ششم فروردین خورشیدی در گاهنامهء کهن زرتشتی به نام ماه فروردین روز خرداد مشهور است و در آن وقایع مهم و گوناگونی رخ داده  که یکی از مهمترین وقایع آن ، تولد زرتشت ، پیامبر نامی و باستانی ایران زمین است . تولد زرتشت را بر به تمامی زرتشتیان و نیز جهانیان تبریک گفته و شعری در این خصوص و نیز در مورد ایران باستان به خوانندگان عزیز تقدیم می کنم

زرتشت

گارگین فتائی

خوشا بر آرمان نیک دینان

اشو(1) زرتشت ورجاوند(2) ایران

خوشا رفتار نیک و نیک پندار

به گفتار نکو از عمق و از جان

سوار بی کرانه روشنائی

شوی گر طی کنی این سه رفیقان(3)

خوشا بر بامدادی که سروشش

ندایت داد با بانگ خروسان

پل چینود (4)نگر با داورانش

که ویراف مقدس(5) رفت در آن

سه داور با ترازوهای اعمال

بسنجند آن عمل با قطع و برهان(6)

خوشا بر مهرگان و تیرگانش(7)

به برغندان و گاهنبار(8) و آبان

خوشا بر گاتهای(9) راست گفتار

بر ایزدها و بر نیکو نمایان

به شهر و بهمنش ، خرداد ، امرداد

سپند ، اردیبهشت امشاسپندان(10)

خوشا بر سرور دانا اهورا(11)

که شد در کار رزم دیودستان

خوشا بر بُندَهِش(12) بر زند و پازند

به یسنا ، ویسپرد بر یشت و گاهان(13)

خوشا بر آسمان هفت گنبد

که چون طی شد ببینی نور یزدان(14)

خوشا بر تخت جمشید گران سنگ

همی گرشاسب و یاد زریران(15)

بگیرا عبرتی از کار جمشید

که فر ایزدی بگسست از آن(16)

خوشا بر پهلوان شاهنامه

که با سیمرغ شد هم عهد و پیمان

خوشا بر آرش شیوا کمان گیر

که تیرش رفت بر وادی توران

خوشا بر جای جای خاک این بوم

کهن میهن که نامش هست ایران

زیرنویس

1: اشو به معنای نیک و پاک و مقدس و از القاب زرتشت است .

2: ورحاوند به معنای ارجمند است .

3: در آئین زرتشتی اگرشخصی  از سه مرحلهء گفتار و پندار و رفتار نیک در بهشت گذر کند به مرحله ای به نام روشنائی بی کران خواهد رسید .

4: پل چینود چیزی شبیه پل صراط است و بعد از مرگ ، انسان باید از این پل گذر کند تا اعمالش توسط سه ایزد سنجیده شود .

5: ویراف مقدس در واقع همان ارداویراف است که در طی کتابی به نام ارداویراف نامه ، داستان مسافرتش را به جهان پس از مرگ توصیف می کند .

6: گفتیم در پل چینود سه ایزد با ترازو اعمال انسان را می سنجند این سه ایزد به نام های مهر و سروش و رَشَن هستند اگر اعمال نیک انسان بیشتر باشد به بهشت و اگر کمتر باشد به دوزخ و اگر برابر با اعمال بدش باشد به برزخ خواهد رفت.

7: مهرگان و تیرگان دو عید بزرگ در اوائل مهر و تیرماه بوده و به خصوص جشن مهرگان بعد از نوروز ، بزرگ ترین جشن زرتشتیان است .

8: برغندان و گاهنبار هم از اعیاد زرتشتی است در فرهنگ ارمنی معادل برغندان را باره گِنتان به انگلیسی baregentan  به ارمنیբարեկենդան

کویند و مراسم آن شبیه مراسم حاجی فیروز است .

9: گاتها قدیمیترین قسمت اوستا می باشد .

10: امشاسپندان شش فرشته مقرب اهورا مزدا و در واقع از یاوران اهورا مزدا هستند که عبارتند از شهریور ، بهمن یا بهمنش ، خورداد ، امرداد ، سپندارمذ یا اسفند و اشووهیشت یا اردیبهشت .. در اینجا شهر ، مخفف و کوتاه شده شهریور برای حفظ وزن شعر است .

11: اکثر محققین ، معنای اهورامزدا را سرور دانا دانسته اند و در ایران باستان همواره خداوندی با دانائی عجین بوده است .

12: بندهش یا بنیاد آفرینش ، کتابی از کتاب های دینی زرتشتی است که در آن چگونگی خلقت جهان را  توضیح می دهد .

13: اینها قسمتهای گوناگون اوستا هستند .

14: در روایات آئین مهری هفت مرحله وجود دارد که اگر آن را فرد سالک طی کند به مرحله کمال یا نور خواهد رسید و کلاً عدد هفت در ایران باستان و در کل در جهان باستان ،  بسیار مقدس بوده است .

15: یاد زریران یا یادگار زریران کتابی است که در آن چگونگی پذیرش آئین زرتشت توسط ایرانیان آمده است .

16: جمشید پیشدادی از پادشاهان خوب دوران باستان بوده که به تدریج از نیکی کناره گرفته و فر ایزدی از او گسسته شده و در نهایت با اره دو نیم می شود .