آرام گاه توت انخ امونThe Tomb of Tutankhamen
نوشته هنری و ملیسا بیلینگز Henry and Melissa Billings
ترجمه گارگین فتائی
.
این متن در باره یکی از بزرگ ترین اکتشافات باستان شناسی در ناریخ می گوید . اما آیا این اکتشاف بزرگ همان گونه که برخی از مردم باور دارند نفرین شده بود؟
در چهارم نوامبر 1922 هوارد کارتر Howard Carterباستان شناس ، خود را خارج از تخت خواب کشید . آیا روز دیگری از شکست در غبار مسدود و قلب پژمردهء درهء شاهان مصر خواهد بود؟
به مدت پانزده سال کارتر در جستجوی قبر شاه توت انخ امون Tutankhamenبوده که غالباً به آن شاه توت می گویند اگر او زود آن را پیدا نمی کرد ممکن بود ناگزیر به تسلیم شود .
ولی خوشبختانه این روز یک روز متفاوت بود . کارگرانی که در آن صبح ، زودتر آغاز به حفاری کرده بودند ، چیزی را یافته بودند و آن یک پله سنگی به درازای حدود شش پا بود . کارتر فوراً دانست که آن قسمتی از یک راه پله مدفون است . آیا این امر او را به آرامگاه شاه توت راهنمایی می کرد؟ کارتر آن روز و روزهای بعد با دقت و آهستگی زمین را کند تا به پله دوازدهم رسید . در آنجا او یک در ورودی یافت . مهر و موم های روی در ورودی دارای قدمت سه هزار ساله بوده و اثبات می کرد که آن یک قبر شاهی بود که محتوایش دست نخورده بود .
از روی هیجان ، کارتر یک تلگرام فوری به پشتیبان مالی و شریکش یعنی لرد کارناروون Lord Carnarvonکه در انگلستان بود فرستاد . او نوشت "سرانجام یک کشف حیرت انگیز در این دره صورت گرفت تبریک می گویم "
کارتر می دانست که کارناروون می خواست در شوق باز کردن قبر سهیم شود بنابراین او راه پله را دوباره با خاک برای حمایت قبر در برابر دزدان پوشانید و منتظر رسیدن لرد کارناروون شد .
هجده روز بعد لرد کارناروون از انگلستان رسید و آن دو مرد شروع به آشکار کردن مجدد راه پله کردند . در بیست و پنجم نوامبر آنها به در خروجی قبر و روز بعد به در داخلی قبر رسیدند . کارتر بعداً با بی قراری نوشت "ما آخرین خرده های زباله باقی مانده در کف گذرگاه قبل از درگاه را جمع آوری کردیم "آنها مهر شاهی توت انخ امون را که داخل گچ فشرده شده بود دیدند. هیچ اشتباهی وجود نداشت . این همان بود .سالها زحمت و شکست کارتر تبدیل به پیروزی شده بود . روزی از روزها این کلمات از سوی کارتر برای توصیف این لحظه استفاده شدند "شگفت انگیز ترین لحظه زندگی من تاکنون "
او برای کنترل این هیجاناتش می جنگید . کارتر از چاقو برای ساختن یک سوراخ کوچک در نوک در استفاده کرد . کارتر شمع روشنی را برداشته و با دقت داخل را نگاه کرد "در ابتدا من چیزی نمی توانستم ببینم اما به زودی وقتی که چشمانم به نور عادت کرد جزئیات اتاق به آهستگی از داخل غبار پدیدار شد از قبیل حیوانات عجیب ، مجسمه ها و طلا . درخشش طلا در هر جائی پدیدار بود .
کارتر در سکوت ترسناکی ایستاده بود "برای لحظه ای یک جاودانگی به نظر می رسید انگار که دیگران هم باید ایستاده باشند. من گنگ و بی صدا و بهت زده سرجایم میخکوب شده بودم "
لرد کارناروون در ایستادن طولانی تر مردد بود او از پشت سر کارتر صدا زد "شما می توانید چیزی ببینید؟ " تمام آنچه که کارتر می توانست بگوید این بود "بله شگفت انگیز است "هوارد کارتر بزرگ ترین دفینه ای که تاکنون در مصر پیدا شده بود را حفاری کرده بود . چهار اتاق سنگ تراش که در آنها بیش از پنج هزار شئی نگه داشته شده بود .دو ماه وقت گرفت تا او به نشان بارز اکتشافش یعنی اتاق تدفین برسد . آنجا او یک تابوت طلای بیست و دو قیراطی به وزن 2448 پوند را پیدا کرد .او آنچه را که هم اکنون معروف ترین شئی در تابوت است را هم پیدا کرد . یک نقاب طلایی خارق العاده که سر شاه توت آنخ آمون را می پشانید .
چنانکه در آن زمان مرسوم بود شاه توت آنخ آمون با هر چیزی که ممکن بود در شاد کردن وی بعد از زندگی این جهانی او را خوش حال کند دفن شده بود . قبرش پر شده بود از بازی ها ، چراغ ها ، قایق ها ، شیشه های عسل ، گلها ، مجسمه خدایان و الهه ها ، تیر و کمان ها ، سبدها ، جواهرات ، لباس ها و صندلیها . درون قبر دو ارابه طلایی هم گنجانده شده بود که چون بسیار بزرگ بودند ناگزیر برای تناسب با قبر آنها را از هم جدا سازند .همراه او حتی دسته ای از موهای مادربزرگش هم دفن شده بود . کارتر نوشت "قبر طوری شلوغ بود که حرکت دادن چیزی یا اشیا گرانبها بدون رانش آنها بی نهایت مشکل بود و این یعنی ریسک جدی خسارت ردن به دیگران "محققین با صبر و حوصله و با احتیاط به مدت ده سال کار کردند تا اینکه تمام قبر را از خاک در آوردند . محتوای قبر هم اکنون در موزه قاهره در معرض دید عموم قرار می گیرد .
هنگامی که فرعونهای دیگر قبرهای مشابهی داشتند در طی هزاران سال این جاهای باقی مانده همگی مورد سرقت قرار گرفته اند . قبر توت آنخ آمون تنها قبری بود که تقریباً به طور کامل دست نخورده باقی مانده بود .
چرا تنها این قبر باقی مانده بود؟ یک تئوری این است که توت آنخ آمون تنها یک چهره کوچک در تاریخ مصر بوده . او در سال 1352 پیش از میلاد تاج گزاری کرد و نه سال بعد در سن هجده سالگی درگذشت . شاید سارقین خطرناک زمان زیادی از این قبر به خاطر اهداف هوس انگیز تری از ثروتمندان چشم پوشی کرده اند و یا اینکه شاید قبر زیرزمینیش به قدر کافی پوشیده نشده بود که مورد توجه قرار گیرد .با همه اینها قبر یک فرعون دیگر یعنی رامسس ششم درست در سمت راست در حدود دویست سال بعد ساخته شد . در طی ساختن قبر رامسس ، کارگران در کلبه های برپا شده بالای قبر توت آنخ آمون زندگی می کردند . این کلبه ها در محل دفن توت آنخ آمون به طرز مشکوکی به سنگ تبدیل شدند . علااوه بر این بسیاری از خرده زباله های قبر رامسس در ورودی قبر توتانخامون انباشته شده بودند .
وقتی کارتر شروع به در آوردن قبر کرد برخی از مردم جار زدند که رفتن به داخل آن بدشانسی خواهد آورد .نوشته های شوم حکاکی شده در قبر هشدار می دادند که هر کسی آرامش قبر را به هم بزند مجازات خواهد شد . روزنامه های لندن این هشدار را "نفرین فرعون " خواندند و در حقیقت شش هفته بعد از کشف قبر توت آنخ آمون ، لرد کارناروون درگذشت . او به خاطر پشه گزیدگی که باعث آلودگی خون شده بود مرد علاوه بر این در شبی که او در قاهره مرد شهر بر اثر یک نیروی مرموز به سیاهی رفت . از آن طرف در لندن در همان روز سگ کارناروون زوزهء مرموزی کشید و سپس مرد . بعد از سالها مرگها و خودکشیهای دیگری در میان افرادی که به قبر می پیوستند وجود داشت . با این وجود هوارد کارتر خود می گوید که این نفرین حرفی مزخرف بود اگر باید کسی نفرین میشد بیشتر از هر کسی این خود او بود .اما این باستان شناس بزرگ به علل طبیعی در سن شصت و چهار سالگی در مارچ 1939 در منزل خودش در لندن درگذشت
