نکته هایی از کودتای ترکیه

نکته هایی از کودتای ترکیه

  .

http://alikonline.ir/fa/fa/news/political/item/1916-افق-نکته-هایی-از-کودتای-ترکیه

.

ناموفق بودن کودتا، نشان از بی تجربگی کودتاچیان داشت. نظامیانی که تجربه پنج کودتا در کشور را داشتند این بار عملکردی ناشیانه از خود بروز دادند.

حضور بخشی از ارتشیان در این کودتا، اینکه فقط نظامیان سطوح میانی در این عملیات شرکت داشتند و اینها نیز مورد حمایت سطوح عالیرتبه قرار نداشتند، نشان دهنده این است که ارتش از انسجام لازم برخوردار نبود.

گریگور قضاریان

کارشناس مسائل ترکیه

رشد آگاهی مردم

سال 1923 م. هنگامی که دولتمرد ترک، مصطفی کمال آتاترک جمهوری ترکیه را بر پایه اصول «مدرنیزم»، «دموکراسی»، «یکپارچگی ملی»، «عدم مداخله دین در سیاست» پایه گذاری می کرد هیچگاه تصور نمی کرد که کشورش با چنین آشوب هایی روبرو خواهد شد.

جمهوری ترکیه در طول حیات نود و سه ساله خود، شاهد پنج بار مداخله نظامیان در زندگی سیاسی و اجتماعی بوده است، کودتاهای سالیان 1960، 1971، 1981 و کودتای پست مدرنیستی 1997 م.

نظامیان ترکیه که خود را نگهبانان پایه های نظام کشور یا به قولی حافظان کمالیزم می دانند، تا کنون با این پنج کودتا توانسته اند حکومت ها را سرنگون کنند. اما این کودتاها و مداخلات نظامیان تاثیرات و تجربیات منفی و نامطلوبی را در حافظه سیاسی جامعه ترکیه به جای گذاشته است.

در کودتای اخیر، اعتراض شدید مردم و حضور آنها در خیابان ها را نیز لزوماً نباید به حساب حمایت و پشتیبانی مردم از حکومت اردوغان دانست، بلکه افزایش آگاهی، رشد سیاسی و تجربیات تلخ به جا مانده از کودتاهای قبلی مردم را بر آن داشت که اجازه ندهند بار دیگر نظامیان زمام امور کشور را به دست گیرند.

ارتش در هم شکسته

ناموفق بودن کودتا، نشان از بی تجربگی کودتاچیان داشت. نظامیانی که تجربه پنج کودتا در کشور را داشتند این بار عملکردی ناشیانه از خود بروز دادند.

حضور بخشی از ارتشیان در این کودتا، اینکه فقط نظامیان سطوح میانی در این عملیات شرکت داشتند و اینها نیز مورد حمایت سطوح عالیرتبه قرار نداشتند، نشان دهنده این است که ارتش از انسجام لازم برخوردار نبود. با در نظر گرفتن اوضاع ارتش پس از کودتا یعنی دستگیری هزاران نظامی که بخشی از آنان به طور یقین حذف خواهند شد، ضعف و فروپاشی ارتش را به دنبال خواهد داشت، ارتشی که سمبل یکپارچگی ملی و نگهبان پایه های جمهوری ترکیه بود.

این وضعیت بحرانی ارتش، مسائل امنیتی، برخورد با آشوب های احتمالی و عملیات تروریستی آینده در کشور را با چالش روبرو خواهد ساخت و ثبات و امنیت به این زودی بر ترکیه حکمفرما نخواهد شد.

حکومت ناتوان

صرف نظر از این مسئله که طراحان و مجریان چه کسانی بودند و ماهیت کودتا چه بود، وقوع کودتا حاکی از ضعف در ساختار نظام کشور ترکیه دارد. خروج تانک ها از پادگان و حضور آنان در خیابان ها، غرش هواپیماهای بمب افکن ورای شهر، نشان دهنده تاتوانی حکومت در کنترل اوضاع است.

سرکوب دموکراسی

موج دستگیری های نظامیان، مسئولین قوه قضائیه، کشتار فجیعانه تعدادی از عاملان کودتا، مطرح شدن برقراری مجدد قانون اعدام در کشور، رفتارهایی هستند علیه اصول حقوق بشر ودموکراسی.

این کودتا فرصتی شد مغتنم برای اردوغان که پاکسازی شدیدتری را در صفوف مخالفان خود انجام دهد، قدرت نمایی بیشتری انجام دهد و متعاقباً استبداد و خفقان را در کشور عمیق تر سازد. وضعیتی که باعث مخدوش تر شدن تصویر مخدوش ترکیه در بین جهانیان خواهد شد. مخصوصاً ترکیه ای که خواهان پیوستن به اتحادیه اروپاست. این رفتارهای سیاسی دولتمردان ترک، قطعاً کشور را با چالش هایی در نظام بین الملل روبرو خواهند ساخت. چالش هایی که به آسانی نخواهند توانست برای‌ آنان راه حل هایی بیابند.