ثبت شهر باستانی آنی در فهرست میراث جهانی یونسکو
.
http://alikonline.ir/fa/fa/news/culture/item/1931-
ثبت-شهر-باستانی-آنی-در-فهرست-میراث-جهانی-یونسکو
.
آنی در روزگاران گذشته دژی بود در استان شیراک، در استان آرارات ارمنستان باستان. در منابع ارمنی نخستین بار در سده ۵م. به این دژ اشاره شده و دو مورخ ارمنی، الیزئوس (یغیشه وارتاپت) و غازار پاربتسی، از دژی استوار به نام آنی یاد کرده اند که متعلق به دودمان ارمنی کامساراکان بوده است. در اواخر سده ۸م. یکی از امیران بزرگ ارمنی به نام آشوت یکم، استان شیراک و دژ آنی را از دودمان کامساراکان خرید. این دژ با گذشت زمان گسترش یافت، چنانکه حدود صد سال پس از آن، به هنگام برقراری حکومت ارمنستان به رهبری دودمان باگراتونی، از آن به عنوان قصبه ای استوار یاد شده و در منابع به صورت «استحکاماتی در کناره رود آخوریان» آمده است.از آن زمان آنی رونق بیشتری یافت، تا آن که در سال ۹۶۱م. به عنوان پایتخت ارمنستان برگزیده شد. پادشاه ارمنستان، آشوت سوم ملقب به وقورماتس (رحیم و بخشاینده)، نخستین کسی بود که به گسترش قلمرو آنی همت گمارد، بارویی تازه کشید و برج و کلیسا ساخت. شاه سمبات دوم، پسر و جانشین آشوت سوم، شهر را باز هم بزرگتر کرد و از رود آخوریان تا درهٔ زاغگوتس بارویی بلندتر از باروی پیشین کشید، برج هایی برافراشت و دروازه هایی از چوب جنگلی و میخ های آهنین ساخت و کار گذاشت.
آنی، پایتخت ارمنستان، در اندک زمان به شهری ثروتمند و پرشکوه تبدیل شد، ساختمان ها و کلیساهایی زیبا افراشته شدند، چنانکه به «شهر هزار و یک کلیسا» شهرت یافت. صنعت و تجارت از یک سو، و دانش و هنر از سوی دیگر به چنان پیشرفتی رسید که آوازه آن در میان اقوام دور و نزدیک نیز پیچید. علل پیشرفت شتابان آنی این بود که این شهر در مرکز ارمنستان جای داشت، از این رو دارای امنیتی بیشتر بود. غیر از آن، ارمنستان و شهر آنی در مبادلات محور شمال- جنوب (میان بغداد و دریای سیاه) و محور شرق-غرب (میان قلمرو ایران و قلمرو بیزانس) نقش واسطه داشتند، در تقاطع راه‌های بازرگانی قرار داشتند و با شاهراه های مناسبی با شهرهای بزرگ کشورهای همسایه پیوند می یافتند. آنی از راه دریای سیاه با مناطق دوردست اروپا، لهستان و جنوب روسیه نیز داد و ستد داشت.
