گزارشی از کاوش های شهر باستانی تیگراناگرد در جمهوری آرتساخ
منبع: بخش فارسی رادیوی عمومی ارمنستان
.
http://alikonline.ir/fa/fa/news/culture/item/2181-
گزارشی-از-کاوش-های-شهر-باستانی-تیگراناگرد-در-جمهوری-آرتساخ
.
دکتر هاملت پتروسیان استاد و رئیس بخش فرهنگ شناسی دانشگاه دولتی ایروان و مسئول گروه کاوش باستان شناسی آرتساخ، وابسته به انیستیتوی مطالعات فرهنگ و باستان شناسی آکادمی ملی علوم ارمنستان، خلاصه ای از تحقیقات این گروه را برای خبرنگاران تشریح کرده است. وی اعلام کرده است که شهر تیگراناگرد توسط تیگران دوم ملقب به تیگران کبیر پادشاه ارمنی، دو هزار و یکصد سال پیش در آرتساخ بنا شده است. این پادشاه از سال 55 قبل از میلاد مسیح به مدت چهل سال حکومت کرده است. محدوده این شهر که قسمت اعظم آن اکنون زیر تلی از خاک قرار دارد در منطقه عسگران جمهوری آرتساخ، ساحل شرقی رود خاچین و کوهپایه های جنوب شرقی وانکاسار در همسایگی چشمه های شاهانه یا شاه بولاغ قرار دارد. تا کنون فقط سه الی چهار در صد این شهر بزرگ باستانی کاوش شده است.
گروه کاوشگران در نظر دارد تا چند ماه آینده سه کتابچه در باره تحقیقات خود به چاپ رساند. قسمتی از استخوان ها و اسکلت های یافت شده باید در خارج از کشور مورد مطالعه آزمایشگاهی قرار گیرند. کاوش این شهر باستانی برای حکومت آرتساخ جنبه هویتی و سیاسی نیز داشته و عکس العمل های عصبی محافل دانشگاهی باکو نیز به همین علت می باشد. حکام باکو گروه مخصوصی تشکیل داده و با اختصاص بودجه گزاف به هر بیانیه علمی و مستند گروه کاوشگران پاسخ چند صفحه ای، در باره انکار یافته های این گروه می دهند. گروه کاوشگران شهر باستانی تیگراناگرد احتیاج به بودجه بیشتری دارد، چرا که اکنون دانشمندان فقط از مرخصی سالانه دانشگاهی خود و بودجه ای محدود استفاده می کنند. هاملت پتروسیان استاد و رئیس بخش فرهنگی دانشگاه دولتی ایروان و مسئول این گروه علمی عقیده دارد که عملیات کاوش این شهر باستانی باید تسریع یابد، زیرا اکثر یافته های مهم ممکن است بر اثر حوادث طبیعی و ریزش خاک از بین رفته و تجسس آن دچار مشکل گردد.
گروه کاوشگران اکنون یک سال است که به تجسس قلعه مرکزی شهر به عرض 83 متر و طول 450 متر پرداخته است. در این شهر، آثاری از فرهنگ ماقبل مسیحیت ارامنه و همچنین دو کلیسا از دوران مسیحیت موجود می باشد. دیوار قلعه، دارای پنج متر ارتفاع می باشد. قسمت هایی از محله قدیمی شهر، مقبره های سلطنتی واقع در قسمت شرقی شهر، چشمه های آب و حمام و حوضچه های شراب سازی یافت شده است. مخروبه های ایستگاه پست متعلق به قرن نوزدهم نیز یافت شده است.
گروه کاوش باستان شناسی آرتساخ وابسته به انیستیتوی مطالعات آکادمی ملی علوم ارمنستان طی تابستان گذشته هفتصد و بیست متر مربع از این شهر باستانی را به عمق یکصد و شصت سانتی متر مطالعه کرده و پس از انتشار نتایج تحقیقات خود، در سال آینده به کاوش خود ادامه خواهد داد.