سمفونی های بتهوون
جمع آوری و توضیحات از گارگین فتائی
.
نه سموفونی بتهوون در عالم موسیقی کلاسیک، بزرگ ترین اثار کلاسیک جهان به شمار می روند که از میان آنها سمفونی نهم در راس آنهاست .
به این ترتیب سمفونی نهم بتهوون بزرگ ترین اثر موسیقی کللاسیک در تمام اعصار و زمانهاست که البته یکی از تاثیر گزارترین علت آن را می توان ناشنوایی کامل بتهوون در هنگام اجرای این اثر دانست
سفهونی های بتهوون هر کدام دارای مدت زمان های متفاوت هستند
کمترین مدت را سمفونی هشتم به خود اختصاص داده که معروف است به سمفونی کوچکم
برخی از سموفین های بتهوون دارای نام هستند
سفونی شماره 3 معروف به ارویکا که به خاطر ناپلئول بناپارات سروده شده است
سمفونی شماره 5 موسوم به سمفونی سرنوشت
سمفونی شماره 6 معروف به پاستورال یا روستایی
سمفونی شماره 7 معروف به کوچک
سمفونی شماره 9 معروف به کورال زیرا گروه کر با آن همراهی می کند
برخی از سمفونی ها وتما های این سموفنی ها به گوش شنونده بسیر آشنا و معروف هستند و برخی این ویژگی را ندارند
از جمله
بخش اول سمفونی پنجم که بیشتر حالت ترسناک داشته و در فیلم هخای جنایی وترسناک به عنوان موسقی متن فیلم زیاد از آن استفاده می شود
بخش های دوم و سوم سمفونی شماره 7
بخش های اول و چهارم سمفونی شماره 9
.
سمفونی شماره ۱ (بتهوون)
سمفونی شماره ۱
No. 1
پرترهٔ بتهوون در سال ۱۸۰۳، سه سال پس از معرفی اثر
http://up.img7.ir/ijtmy.jpg
شمارهٔ اثر
اپوس ۲۱
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۷۹۵–۱۸۰۱
اهدا شده
Gottfried van Swieten
اجرا
۲آوریل ۱۸۰۰: وین
منتشر شده
۱۸۰۱
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۱در دو ماژور، اپوس ۲۱، اولین سمفونی لودویگ فان بتهوون است که در سال ۱۸۰۱منتشر شد. این سمفونی از چهار موومان تشکیل شده و اجرای آن به‌طور معمول ۲۵دقیقه طول می‌کشد
سمفونی شماره ۱نخستین بار در ۲آوریل ۱۸۰۰در وین اجرا شد.
.
بخشهای این سمفونی
•Adagio molto - Allegro con brio
•Andante cantabile con moto
•Minuetto: Allegro molto e vivace
•Adagio - Allegro molto e vivace
.
لینک دانلود
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-b/ludwig-van-beethoven/sinfonia-n-1-in-do-maggiore-op-21-wiener-philarmoniker-orchester/
.
سمفونی شماره ۲
No. 2
لودویگ فان بتهوون
Beethoven Hornemann.jpg
پرترهٔ آهنگساز در سال ۱۸۰۳، یک سال پس از اجرای اثر
http://up.img7.ir/1kx16.jpg
شمارهٔ اثر
اپوس ۳۶
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۰۱–۱۸۰۲
اهدا شده
Karl Alois, Prince Lichnowsky
اجرا
۵آوریل ۱۸۰۳: وین
موومان‌ها
چهار
اسامی بخش های این سمفونی
•Adagio molto - Allegro con brio
•Larghetto
•Scherzo. Allegro
•Allegro molto
.
لینک دانلود
.
.
سمفونی شماره ۳
No. 3
"Eroica"
لودویگ فان بتهوون
Eroica Beethoven title.jpg
برگِ آغازینِ سمفونی حماسه (قهرمانی)، اهداشده به ناپلئون بناپارت
شمارهٔ اثر
اپوس ۵۵
سبک
کلاسیک متأخر
آفرینش
۱۸۰۲–۱۸۰۴
اجرا
۷آوریل ۱۸۰۵: وین
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۳از لودویگ فان بتهوون در می بمل ماژور، اپوس ۵۵، سومین سمفونی از ۹سمفونی اوست. این سمفونی با نام Eroica (اروئیکا) ــ که تلفظ ایتالیاییِ واژهٔ «حماسه» است ــ به‌نام سمفونی حماسه و سمفونی قهرمانی نیز شناخته می‌شود. بتهوون در ابتدا این سمفونی را به ناپلئون بناپارت تقدیم کرد، اما بلافاصله پس از تاجگذاری بناپارت و همچنین فتح اتریش توسط او، تقدیم‌نامه را پاره کرد.
اروئیکا همچنین به معنای آرزوی ناکام یا تحقق‌نیافته است. بتهوون این اثر را با عنوان آرزوی برآورده‌نشده از طریق دزیره، همسر ژان باپتیست برنادوت، به برنادوت تقدیم کرد. ژان باپتیست برنادوت، شاه سوئد و مؤسس سلسلهٔ برنادوت بوده‌است.
این اثر، مجموعه‌ای بزرگ و بی‌سابقه از موسیقی با عمق عاطفی و دقت در ساختار موسیقی است.بتهوون قسمتی از این اثر را در مدت اقامتش در روستای هایلیگِنْشْتات در نزدیکیِ شهر وین تصنیف کرد؛ او از آوریل تا اکتبر ۱۸۰۲در آن روستا اقامت داشت. از این دوره به‌عنوان «دوران پیشرفت کم‌شنوایی و افسردگیِ بتهوون» یاد می‌شود. او، در وصیت‌نامه‌ای که خطاب به برادرانش نوشت، تلویحاً به کاهش قدرت شنوایی‌اش و همچنین احتمالِ پایان دادن به زندگی‌اش اشاره کرده‌است. البته بتهوون خودکشی نکرد و ۲۵سالِ دیگر زیست.
سمفونی سوم بلافاصله پس از سمفونی دوم و در اوت ۱۸۰۴نوشته شد. این اثر در ۷آوریل ۱۸۰۵برای نخستین بار به اجرا درآمد.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Allegro con brio
•Marcia funebre. Adagio assai
•Scherzo. Allegro vivace
•Finale. Allegro molto
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۴
No. 4
لودویگ فان بتهوون
پرترهٔ آهنگساز در سال ۱۸۰۴
شمارهٔ اثر
اپوس ۶۰
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۰۶
اهدا شده
Franz von Oppersdorff
اجرا
مارس ۱۸۰۷: وین
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۴از لودویگ فان بتهوون در سی بمل ماژور، اپوس ۶۰، چهارمین سمفونی از ۹سمفونی اوست. این سمفونی در تابستان ۱۸۰۶نوشته شدو در مارس ۱۸۰۷در یک کنسرت خصوصی در خانهٔ پرنس فرانتس یوزف فون لوبکویتز اجرا شد.[
.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Adagio - Allegro vivace
•Adagio
•Allegro molto e vivace - Un poco meno allegro
•Allegro ma non troppo
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۵
No. 5
لودویگ فان بتهوون
Beethoven-Deckblatt.png
جلد سمفونی پنجم بتهوون، اهداشده به پرنس فون لوبکوویتز و کنت راسومُفسکی
http://up.img7.ir/an9rk.png
شمارهٔ اثر
اپوس ۶۷
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۰۴–۱۸۰۸
اهدا شده
J. F. M. Lobkowitz
A. Rasumovsky
اجرا
۲۲دسامبر۱۸۰۸، وین
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۵از لودویگ فان بتهوون در دو مینور، اپوس ۶۷، پنجمین سمفونی از ۹سمفونی او بود. این سمفونی بین سال‌های ۱۸۰۴تا ۱۸۰۸نوشته شد. این قطعه از پرطرفدارترین و بهترین قطعات موسیقی کلاسیک غربی و یکی از قطعاتِ بیشتر نواخته شده است.این سمفونی برای نخستین بار در تئاتر رود وین در شهر وین و در سال ۱۸۰۸اجرا شد. در میان نه سمفونی بتهوون، سمفونی پنجم معروفترین آنها است و بیش از همه مورد توجه و علاقه قرار گرفته، برای پیدا کردن دلیل مرغوبی و محبوبی آن لازم نیست زیاد جستجو کنیم، سادگی آن اشکال کار شنونده را به حداقل می‌رساند، موسیقی در هیچ موردی مبهم نیست و از ابتدا تا انتها پُر الهام و گویا است. شروع سمفونی در فُرم آلگرو است، موومان دوم، یک قطعه آندانتهٌ یا واریاسیون است که با تعمق بیشتر ساخته شده ولی الحان آن در کمال روانی است و لطف و شکوه فراوان دارد. موومان سوم، موثرترین قطعه اسکرتسوئی است که بتهوون تصنیف کرده و بر اساس همان تِم موومان اول تنظیم شده ولی به تدریج از شدتش کاسته می‌شود و بدون اشکال و خیلی روان به قسمت نهائی یا فینال منتهی می‌گردد، این اسکرتسو مخصوصاً از لحاظ قسمت هائی که برای ویولنسل ساخته شده و اجرای آن محتاج زبردستی و مهارت زیاد است، بسیار قابل توجه می‌باشد، سمفونی در پایان به یک شاهراه پر فتح و ظفر می‌افتد و تکرار قسمت هائی از اسکرتسو به گوشه و کنایه‌های تند آن می‌افزاید، فراوانی اندیشه و حالت شیطانیِ سر خوش بتهوون در آن به حدی است که نفس شنونده را می‌گیرد
این سمفونی با دو بار تکرارِ چهار نتِ "کوتاه کوتاه کوتاه بلند"آغاز می‌شود:
این سمفونی و چهار نت آغازین آن در جهان به‌خوبی شناخته شده‌اند و در فرهنگ عامه از دیسکو تا راک اند رل و در سینما، تلویزیون و رادیو اجرا می‌شوند، این چهار نت یا تِم آغازین در دوران سینمای صامت در سینماها با پیانو نواخته می‌شد.
اسامی بخش های مختلف سمفونی
•Allegro con brio
•Marcia funebre. Adagio assai
•Scherzo. Allegro vivace
•Finale. Allegro molto
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۶ (بتهوون)
No. 6
"Pastoral"
لودویگ فان بتهوون
Beethoven sym 6 script.PNG
بخشی از پیش‌نویس بتهوون برای سمفونی ششم
شمارهٔ اثر
اپوس ۶۸
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۰۲–۱۸۰۶
اهدا شده
آرشیدوک رودولف اتریش (۱۷۸۸–۱۸۳۱)
اجرا
۲۲دسامبر ۱۸۰۸، وین
موومان‌ها
پنج
سمفونی شماره ۶در فا ماژور، اپوس ۶۸، ششمین سمفونی از ۹سمفونی لودویگ فان بتهوون است. این سمفونی به‌عنوان سمفونی چوپانی یا سمفونی چوپان یا پاستورالنیز شهره است. سمفونی شماره ۶در ۱۸۰۸به اتمام رسید و برای نخستین بار در «تالار رود وین» در ۲۲دسامبر ۱۸۰۸ در کنسرتی ۴ساعتهاجرا شد.
موومان‌ها
سمفونی شماره ۶از پنج موومان تشکیل شده است. مضمون موومان‌ها به شرح زیر است:
1.پدیدار شدن احساس‌ها و هیجان‌های دلپذیر و مطبوع به هنگام گام نهادن به دامان طبیعت در یک روستا
2.صحنه‌ای بر کنار جویبار
3.گردهمایی شاد و پُر سرور روستاییان
4.رعد و برق و طوفان
5.آواز چوپانان، بیان احساس‌های آمیخته با شادمانی و سپاس به‌خاطر پایان یافتن طوفان.
.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Allegro ma non troppo
•Andante molto mosso
•Allegro
•Allegro
•Allegretto
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۷
No. 7
لودویگ فان بتهوون
Beethoven Mähler 1815.jpg
پرترهٔ بتهوون در ۱۸۱۵اثر جوزف مالر، دو سال پس از نخستین اجرای سمفونی هفتم
شمارهٔ اثر
اپوس ۹۲
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۱۱–۱۲: تپلیتسه
اهدا شده
Count Moritz von Fries
اجرا
۸دسامبر ۱۸۱۳: وین
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۷اثر لودویگ فان بتهوون در لا ماژور، اپوس ۹۲، هفتمین سمفونی از ۹سمفونی اوست. بتهوون وقتی در تپلیتسهٔ بوهم بود، برروی این سمفونی کار می‌کرد. سمفونی شماره ۷در ۱۸۱۲به اتمام رسید و به کنت موریتز فون فریتز اهدا شد. بتهوون یادآور شده‌بود که این اثر یکی از بهترین کارهای اوست.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Poco sostenuto - Vivace
•Allegretto
•Presto
•Allegro con brio
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۸
No. 8
لودویگ فان بتهوون
Beethoven Mähler 1815.jpg
پرترهٔ بتهوون در سال ۱۸۱۵، یک سال بعد از اولین اجرای سمفونی هشت
شمارهٔ اثر
اپوس ۹۳
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
آفرینش
۱۸۱۱–۱۲: تپلیتسه
اجرا
۲۷فوریه ۱۸۱۴: وین
موومان‌ها
چهار
سمفونی شماره ۸در فا ماژور، اپوس ۹۳، یک سمفونی در چهار موومان است که در سال ۱۸۱۲توسط لودویگ فان بتهوون سروده شد. بتهوون این سمفونی را سمفونی کوچک من در فا نامید تا آن را از سمفونی شماره ششِ خودش، که آن هم در «فا» نوشته شده ولی طولانی‌تر است، متمایز سازد.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Allegretto scherzando
•Allegro vivace e con brio
•Tempo di Minuetto
•Finale: Allegro vivace
.
لینک دانلود
.
سمفونی شماره ۹
No. 9
"The Choral"
لودویگ فان بتهوون
Ninth Symphony original.png
برگه‌ای از سمفونی شماره ۹به دست‌خط بتهوون
شمارهٔ اثر
اپوس ۱۲۵
سبک
موسیقی دوره کلاسیک
نگارش
سرود شادی
آفرینش
۱۸۲۲–۲۴: وین
اجرا
۷مه ۱۸۲۴: وین
موومان‌ها
چهار
سازبندی
SATB کُر و سولو•
ارکستر
سمفونی شماره ۹در رِ مینور اپوس ۱۲۵آخرین سمفونی تکمیل‌شدهٔ بتهوون است، اما تِم‌ها و نغمه‌های موسیقایی آن سال‌ها قبل از تصنیف این اثر در ذهن آهنگساز شکل گرفته بود. این سمفونی گاهی بهترین اثر بتهوون و یکی از بهترین‌های موسیقی کلاسیک شناخته می‌شود.
حتی برخی این سمفونی را عظیم‌ترین و بهترین قطعهٔ موسیقی در دنیای غرب می‌دانند.این سمفونی از اولین سمفونی‌هایی است که در آن از صدای انسان استفاده شده‌است. اشعار استفاده‌شده در موومان آخر این سمفونی (به نام «کُرال») توسط چهار تک‌خوان (سولوییست) و گروه کر خوانده می‌شود. اشعار این سمفونی از شعر سرود شادی (چکامهٔ شادی) فریدریش شیلر (۱۷۵۹–۱۸۰۵)، شاعر، نمایش‌نامه‌نویس و فیلسوف بزرگ آلمانی، اقتباس شده‌است.
سفارش ساخت این سمفونی از سوی ارکستر فیلارمونیک لندن در سال ۱۸۱۷صورت گرفتتصنیف این اثر بین سال‌های ۱۸۲۲و ۱۸۲۴پایان یافت.
اولین اجرا
با آنکه بتهوون اغلب کارهای بزرگ خود را در وین اجرا می‌کرد، اما بلافاصله بعد از اتمام این سمفونی تصمیم به اجرای آن در برلین گرفت. اما دوستان و اطرافیان بتهوون با این امر مخالفت کردند[۴] و بتهوون، برخلاف میل باطنی‌اش، این سمفونی را در ۷مهٔ ۱۷۲۴در سالن تئاترِ کِرْنْتْنِرتور (Theater am Kärntnertor) وین برای اولین بار به اجرا درآورد.
این اولین حضور بتهوون در سالن اجرای موسیقی خود او در ۱۲سال گذشته بود که در آن شخصیت‌ها و موسیقی‌دانان برجستهٔ وین نیز گرد هم آمده بودند.از لحاظ بزرگی ارکستر، این سمفونی در میان آثار بتهوون به بیشترین تعداد نوازندگان نیاز داشت.با آنکه فهرست جامعی از تعداد نوازندگان این سمفونی در دست نیست، اما اکثر نوازندگان به نام وین در اجرای این سمفونی مشارکت کردند.
قسمت سوپرانو و آلتو به دست دو خوانندهٔ مشهور جوان خوانده شد: هنریِت زونتاگ (Henriette Sontag) و کارولینه اونگر (Caroline Unger) (۱۸۷۷–۱۸۰۳). هنریت زونتاگ، سوپرانو آلمانی (۱۸۰۶–۱۸۵۴)، هجده‌ساله بود که پیشنهاد مشارکت در اولین اجرای سمفونی نهم را ارائه کرد.
سازها
حداکثر سازهای لازم برای اجرای این سمفونی عبارتند از:
سازهای بادی چوبی: پیکولو (فقط در مووومان چهارم)۲فلوت۲اُبوا۲کلارینت۲قره‌نی بم (باسون)باسون بزرگ (فقط در موومان چهارم)سازهای بادی برنجی: ۲شیپور۲ترومپت۲ترومبونسازهای کوبه‌ای: کوس (مجموعه‌ای شامل طبل)باس درام (موومان چهارم)مثلث (موومان چهارم)سنج (موومان چهارم)سازهای زهی ویولون (یک و دو)ویولاویولنسل (چِلو)کنترباسصداها (موومان چهارم) سوپرانوآلتوتِنورباریتونگروه کر
رابطهٔ سمفونی نهم بتهوون با سیاست
این سمفونی یکی از آثاری است که در تاریخ سیاست از آن استفاده شده است و در میان هر دسته و هر ایدئولوژی‌ای طرفداران بسیاری دارد. انگلس می‌گوید: "روزی که بشر سمفونی نهم را آیین رفتاریِ خود قرار دهد آن روز بتهوون جایگاه حقیقی خود را یافته‌است."و بیسمارک اعتقاد داشت که: "اگر من سمفونی نهم را بیشتر گوش کرده بودم امروز بسیار شجاع‌تر بودم."به گفتهٔ هیندنبورگ: "امروز اشک‌های زیادی در خانواده‌های آلمانی می‌ریزد، ولی بتهوون به ما می‌آموزد که اگر کسی خود را در اختیار موسیقی او بگذارد نمی‌تواند نگون‌بخت بشود. او تسکین دهندهٔ رنج‌های ماست."در زمان جنگ دوم جهانی آلمانی‌ها هر جا را اشغال می‌کردند، این سمفونی را می‌نواختند.[نیازمند منبع] این سمفونی برای تولد هیتلر نیز نواخته شد. نخست‌وزیر زیمبابوه آن را به عنوان سرود ملی کشورش انتخاب کرد. واتیکان از این سمفونی دفاع کرد، و بالاخره "سرود شادی (Ode to Joy)"، موومان چهارم این سمفونی، به عنوان سرود رسمی اتحادیهٔ اروپا انتخاب شد. بتهوون در این سمفونیِ باکلام از اشعار جاودانه و بشر دوستانهٔ یوهان فریدریش فون شیلر استفاده کرده است، که این اشعار به نوعی بازگویی مضمون شعر بلند سعدی، "بنی‌آدم اعضای یک پیکرند"است. برخی این سمفونی را زیباترین قطعه کلاسیک می‌دانند.
چکامهٔ شادی
یاران من! این‌سان ــ غمین ــ نسرایید!
بگذارید تا نغمه‌ای دیگر ساز کنیم
نغمه‌ای شادی‌افزاتر
شادی… شادی
شادی‌ای زیبا اخگران خدایان
ای دختِ حریم قدسیان
مدهوش از آذر تو ره می‌یابیم
به بارگاه اهوراییِ تو ای بارقهٔ افلاکی
جادوی تو پیوند می‌دهد
آنچه را که روزگار از هم گسیخته‌است
آدمیان به برادری خواهند رسید
آنجا که شهپر لطیفت سایه می‌گسترانَد
آنکه را به او موهبتی پیشکش شد
تا به یاری دستِ یاری دهد
یا دُختی از حریم عفاف را دلدار گشت
اوست شوریدهٔ ذوق و واصل به دیار شوق
نیز هرکس که خود را زنده‌جانی
در دایرهٔ گیتی می‌نامد
آن‌کس که این کمترین را نیارد
گریان گلیم خویش از این حلقه برکند
شادی را تمامی ساکنان مُلکِ وجود
از پستان طبیعت می‌نوشند
همگان، چه پاکان و چه ناپاکان
ردپای گل سرخ را می‌پوید
شادی به ما و دخترِ رَز بوسه‌ها فشاند
دوستی که تا پرتگاه مرگ نیز آزموده شده
هم اوست که شوق وصال از این سوی در حشره آفرید
و کرّوبیان را از آن سوی بر آستان پروردگار به‌پا داشت
سرخوش آن‌گونه که خورشیدها
در پهنهٔ شکوهمند آسمان شناورند
شما نیز، ای برادران، در مدار خویش ره پویید
شادان، آن‌سان که شاهد فتح در آغوش پیروزی می‌جهد
اینک ای آدمیان، گرد هم آیید
به خود و به اهل جهان کمال خویش را بوسه دهید
هان ای برادران، بر بام خیمهٔ اختران
پدری مهربان مأوی گزیده‌است
ای آدمیان، به سجده درمی‌آیید؟
ای جهانیان، آیا از پروردگار خود آگاهی ندارید؟
او را برفراز خیمهٔ ستارگان بجویید
که او بر بام اختران منزل گرفته‌است.
.
اسامی بخش های مختلف این سمفونی
•Allegro ma non troppo, un poco maestoso
•Molto vivace
•Adagio molto e cantabile, andante moderato
•Finale: Presto
.
لینک دانلود
.
منابع
Beethoven: Symphony No. 9 (Cambridge Music Handbooks), Nicholas Cook, Cambridge University Press (24 June 1993), product description (blurb). ISBN 978-0-521-39924-1. "Beethoven's Ninth Symphony is acknowledged as one of the supreme masterpieces of the Western tradition. More than any other musical work it has become an international symbol of unity and affirmation."
Solomon, Maynard. Beethoven. New York: Schirmer Books, 1997, p. 251.
3 Breitkopf Urtext, Beethoven: Symphonie Nr. -moll, op. 125, pbl. : Hauschild, Peter, p. VIII
Harvey (2010), The Ninth: Beethoven and the World in 1824, Faber
Levy, David Benjamin. Beethoven: The Ninth Symphony. Yale University Press 2003
6 Levy, David Benjamin. Beethoven: The Ninth Symphony. Yale University Press 2003.
بالا Kelly, Thomas Forrest (2000). First Nights: Five Musical Premiers (Chapter 3). Yale University Press, 2001.
Elson, Louis, Chief Editor. University Musical Encyclopedia of Vocal Music. University Society, New York, 1912
Life of Henriette Sontag, Countess de Rossi. (Various Authors) Stringer & Townsend, publishers. New York, 1852.
of Henriette Sontag, Countess de Rossi. (Various Authors) Stringer & Townsend, publishers. New York, 1852
۱۰مجلهٔ اینترنتیِ سورهٔ مِهر (انتشار تحت گنو)
ا Steinberg, M. The Concerto: A Listener's Guide, pp. 59-63, Oxford, 1998.
.«Symphony No. 1, imslp.org» انگلیسی). International Music Score Library Project. بازبینی‌شده در ۲۹آوریل ۲۰۱۲.
The Symphony, ed. Ralph Hill, Pelican Books (1949), pg.99
Symphony No. 6 in F Major, Op. 68 Pastorale (Schott), ed. Max Unger, pg. vi
Beethoven, Kegan, Paul, Trench, rubner & Co. , London, 1930, p. 112.
Schauffler, Robert Haven. Beethoven: The Man Who Freed Music. Doubleday, Doran, & Company. Garden City, New York. 1933; p. 211.
کتاب بتهوون، ترجمه دکتر مهدی فروغ صفحات 81 و 82
Symphony No. 6 in F Major, Op. 68 Pastorale (Schott), ed. Max Unger, p. viii
Jones, David W. p. 1. Missing or empty |title= (help)
Symphony No. 6 in F Major, Op. 68 Pastorale (Schott), ed. Max Unger, p. xi
↑ بوک‌اسپن، ۱۰۱اثر ممتاز از بزرگان موسیقی جهان، ص۱۰۱
"The Sonata Form within the Allegretto from Beethoven's Seventh Symphony", essay by Adam Carriere (1 April 2008)
Beethoven's Symphony No. 8 in F Major, Op. 93