آغاز فصل خزان

آغاز فصل خزان

 فصل پائیز با تمام زیبائیهایش فرا رسید . فصل بازگشایی مدارس  ، فصل فراگیری علم در دانشگاهها ، فصل ریزش برگ درختان  ، فصل باران و  فصلی که زمین ، ملبس به برگهای زرد درختان می گردد .

ماه مهر در اول فصل پائیز را می توان از زیباترین ماههای سال دانست . نشانه و صورت فلکی این ماه ، میزان یا ترازو است و ایزد مهر ، ایزد عهد و پیمان بوده است علاوه بر این که ترازو نشانهء عدل و داد نیز می بتشد . جشن مهرگان که در اواسط ماه مهر برگزار می گردد ،  دومین جشن بزرگ زرتشتیان است و قبل از آئین زرتشت ، آئبن مهر بر ایران حاکم بوده است .

به نظر می رسد که هیچ شاعری نتوانسته به زیبائی  مسمط  "خزان"منوچهری دامغانی به توصیف فصل خزان بپردازد چنانکه در موسیقی کلاسیک هم در خصو

ص توصیف فصول سال ، هیچ آهنگسازی نتوانسته قطعه یا کنسرتویی بهتر از چهارفصل ویوالدی بسازد

خزان

منوچهري دامغانی

.

خيزيد و خز آريد که هنگام خزان است

باد خنک از جانب خوارزم ، وزان است

آن برگ رزان بين که بر آن شاخ رزان است

گويي به مُثُل ، پيرهنِ رنگ رزان است

دهقان به تعجب ، سَرِ انگشت ، گزان است

کاندر چمن و باغ نه گل ماند و نه گلنار

.

  دهقان به سحرگاهان کز خانه بيايد

نه هيچ بيارامد و نه هيچ بپايد

نزديک رِز آيد دُرِ رُز را بگشايد

تا دختر رز را چه به کارست و چه شايد

يک دختر دوشيزه بدو رخ ننمايد

الا همه آبستن و الا همه بيمار

.

دهقان چو درآيد و فراوان نگردشان

تيغي بکشد تيز و گلو باز بردشان

وانگه به تبنگوي کش اندر سپردشان

ورزانکه نگنجند بدو درفشردشان

بر پشت نهدشان و سوي خانه بردشان

وز پشت فرو گيرد و برهم نهد انبار

.

آنگه به يکي چرخشت اندر فکندشان

بر پشت لگد بيست هزاران بزندشان

رگها ببردشان ستخوانها شکندشان

پشت و سر و پهلوي به هم درشکندشان

از بند شبانروزي بيرون نهلدشان

تا خون برود از تنشان پاک به يکبار

.

 آنگاه بيارد رگشان و ستخوانشان

جايي فکند دور و نگردد نگرانشان

خونشان همه بردارد و بردارد جانشان

وندر فکند باز به زندان گرانشان

سه ماه شمرده نبرد نام و نشانشان

داند که بدان خون نبود مرد گرفتار

.

 يک روز سبک خيزد شاد و خوش و خندان

پيش آيد و بردارد مهر از در زندان

چون در نگرد باز به زنداني و زندان

صد شمع و چراغ اوفتدش بر لب و دندان

گل بيند چندان و سمن بيند چندان

چندانکه به گلزار نديده است و سمن زار

یک شعر کودکانه فارسی در مورد پائیز

 .

پاييزه

پاييزه پاييزه

برگ درخت ميريزه

هوا شده كمي سرد

روي زمين پر از برگ

ابر سياه و سفيد

رو آسمون رو پوشيد

دسته دسته كلاغها

ميرن به سوي باغها

همه ميگن به يكبار

غارو غارو غارو غاااار

 .

پائیز، شعری از ادبیات کودکان ارمنی

 این یک قطعه شعر کوتاه است که کودکان ارمنی در دوران دبستان آن را یاد می گیرند و مربوط به پائیز است

متن ارمنی

.ԱՇՈՒՆ

Հ. Հայրապետյան

Դաշտու   այգի   դեղին հագան,

Ծառ   ուծաղիկ  մերկացան,

Թռչունները  երամ-երամ

Մեր   աշխարհիցհեռացան:

Օրը    մռայլ, ցուրտուտխուր,

Բարակ   անձրև  է  մաղում

Մեգն   է   պատել  դաշտուբոլոր,

էլ  մարդ   չկադաշտերում:

 .

آوا نویسی انگلیسی

Ashun

H.Hayrapetian

dasht u aygi deghin hakats

tsar u tsaghik merkatsan

trchunnere yeram yeram

mer ashkharhits heratsan

ore mrayl tsurd u dkhur

barak andzrev e maghum

megn e patel dasht u blur

el mard chka dashterum

.

 ترجمه فارسی

پائیز

نوشته ه هایراپتیان

ترجمه گارگین فتائی

.

باغ و دشت لباس زرد بر تن کرده

درخت و گل برهنه شده اند

پرندگان دسته دسته

از سرزمین ما دور شدند

روزها سرد و غمگین

باران مداوم می بارد

مه دشت و تپه ها را احاطه کرده

و دیگر انسانی در دشتها نیست

.

منبع متن اصلی

http://mocak.am/4161/%d5%a2%d5%a1%d5%b6%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%a5%d5%b2%d5%ae%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82%d5%b6%d5%b6%d5%a5%d6%80-%d5%a1%d5%b7%d5%b6%d5%a1%d5%b6-%d5%b4%d5%a1%d5%bd%d5%ab%d5%b6/#more-4161