آواز قوی شوبرت
Schwanengesang
گرد آوری و ترجمه از گارگین فتائی
.
"Schwanengesang"یا "آواز قو "D.957,عنوان مجموعه ای از آوازهای نوشته شده از سوی فرانس شوبرت آهنگساز معروف اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم آلمانی است که در پایان عمرش و پس از مرگش منتشر شد .
این مجموعه از سوی اولین ناشر وی "توبیاس هاسلینگر Tobias Haslinger"احتمالاً با آروزی ارائه آن به عنوان متن موسیقی نهایی شوبرت به کل دنیا نام گزاری شده است . این اثر موسقی مجموعه ای از اشعار شعرای زیر را در بر می گیرد
Ludwig Rellstab (1799–1860)
Heinrich Heine (1797–1856)
Johann Gabriel Seidl (1804–1875)
آواز قو در سال 1828 ساخته شده و در سال 1829 تنها چند ماه بعد از مرگ آهنگساز در نوزدهم نوامبر 1829 اجرا شد .
در دستوشته اصلی با دست خط شوبرت ابتدا سیزده آواز در صفحات پی در پی این دست نوشته و در ترتیب استاندارد اجرای آن در یک جلسه واحد کپی بداری شد . همه عناوین آوازها از سوی شوبرت نامگزاری شدند چنانکه "Heineهاین "عناوین آواز های شوبرت را نام گزاری نکرده است "توبیاس هاسلینگر Tobias Haslinger"ناشر آثار شوبرت آوازهای شوبرت را با هم به صورت یک مجموعه احتمالاً بیشتر به دلایل مالی جمع آوری کرد چنانکه دو تا از آواز ها یعنی
Die schöne Müllerin
Die Winterreise
بسیار خوب فروختند
و آواز "Die Taubenpost"آخر اثر این مجموعه تلقی می شود .
فرانس لیست بعداً این آوازها را برای پیانو تنظیم کرد .
شوبرت بعداً نیز موسیقی برای یک شعر به نام "آواز قو Schwanengesang D744"نوشته "جان سن Johann Senn,"تنظیم کرد که ارتباطی به این مجموعه ندارد .
یک مجموعه غیر قطعی
در دوم اکتبر 1828 شوبرت ( که بعد از دست نوشته نوشته شده بود ) مجموعه ای از اشعار هاین را بهی ناشر لایپزیکی Leipzig publisherبه نام "Probst"پسشنهاد داد . ما می توانیم حدس یزنیم که شوبرت حد اقل در ابتدا قصد داشت این مجموعه را به طور جداگانه منتشر کند . علاوه بر این ترتیب شماره های 8 تا 13 که در دست نوشته پدیدار می شود متافاوت از آن چیزی است که هاین آنها را منتشر کرد . احترام به ترتیب شاعر برای شوبرت مرسوم بود . دست نوشته ممکن است ترتیب مورد نظر شوبرت را ارائه نداده باشد . "Seidl song, Die Taubenpost" که از سوی "هسلینگرHaslinger" در پایان تمامی آخرین آثار شوبرت تکرار و اجرا می شود ارتباطی با بقیه مجموعه آواز قو ندارد
شرح عناوین آواز های چهاردگانه مجموعه آواز قو بر اساس دست نوشته شوبرت
1: پیام عشق
Liebesbotschaft
آوازه خوان ، جریان آب رودخانه را دعوت به انتقال پیام به محبوب خود می کتد
2: دلواپسی جنگجو
Kriegers Ahnung
یک سرباز با آوازهای رفقایش از اینکه چگونه محبوبش را از دست داده و چگونه از چشم انداز مرگ از دست دادن تشویق در نبرد می ترسد خیمه می زند
3: اشتیاق به محبوب در هنگامه بهار
Frühlingssehnsucht
خواننده بوسلیه زیبایی طبیعی احاطه شده اما احساس غم و نارضایتی می کند تا اینکه محبوبش بتواند "آزادانه بهار را در آغوش بکشد "
4: سرناد
Ständchen
خواننده، محبوب خود را ترغیب می کند که شادش سازد
5: مکان آرمیدن
Aufenthalt
خواننده بر اثر رنج شدیدی که دلایالش یه ما گفته نمی شود
به تحلیل رفته و احساساتش را به روداخنه ، جنگل و کوه اطرافش تشبیه می کند .
6: در دوردست
In der Ferne
خواننده از خانه فرار کرده و قلبش شکسته و از اینکه هیچ دوست و خانه ای ندارد شکایت می کند . او از نسیم و پرتو آفتاب می خواهد که سلامش را به کسی که قلبش را شکسته برساند .
7: خداحافظی
Abschied
خواننده ابراز خوشنودی می کند اما تصمیم به خداحافظی از شهری می گیرد که در آنجا خوشحال بود زیرا باید اکنون آنجا را ترک کند
8: اظلس
Der Atlas
(اسطوره های یونان) اطلس (غولی که جهان را روی دوش خود دارد)
خواننده آرزوی داشتن تجربه هم در مورد خوشبختی و هم بدبختی که بعداً می آید را داشته و سرآخر به خاطر حجم اندوهش به سنگینی دنیا که اکنون آن را همچون یک اطلس غول پیکر در اسطوره شناسی کلاسیک تحمل می کند خود را سرزنش می کند
9: رویا
Ihr Bild
آوازه خوان می گوید که چگونه محبوبش را در رویا با تصویری از اشک و لبخندش دیده اما آن رویا را از دست داده
10: دختر ماهیگیر
Das Fischermädchen
آوازه خوان تلاش می کند در مورد ماهی گیری دختر در یک رویارویی رمانتیک با ترسیم خطوط موازی بین قلب خود با دریا شیرین زبانی کند .
11: شهر
Die Stadt
آوازه خوان درون قایقی است که به سوی شهری که محبوبش را در آنجا از دست داده روان است . منظره مه آلودی از شهر دیده می شود .
12: در کنار دریا
Am Meer
خواننده می گوید که چگونه او و محبوبش در سکوت کنار دریا با هم ملاقات کردند و اشک ریختند و از آنجایی که اشتیاق شدیدش به محبوب ، او را به تحلیل برده لذا محبوبش با اشک هایش گویا او را سم خورانده است
13: دوگانه
Der Doppelgänger
آوازه خوان در خانه ای که یک بار عاشق محبوبش شده ظاهر می شود و از دیدن کسی که بیرون ایستاده به صورت عذاب آوری هراسناک است و این کسی نیست غیر از خودش خیلی وقت پیش از مصیبت و عذابش
14:کبوتر نامه رسان
آخرین آهنگ مبتنی بر شعری از Johann Gabriel Seidlبه نام Die Taubenpostاست
آوازی که به عنوان آخرین لیدی ( پیانو همراه آواز ) که شوبرت نوشته در نظر گرفته می شود . این آواز توسط اولین ویرایش گر مشمول اجرا گردیده و تقریباً همیشه شامل اجراهای جدید است و در آن آوازه خوان اعلام می کنند که دارای کبوتر نامه رسانی است که نامش "عشق شدید " است
لینک دانلود آواز
https://www.liberliber.it/online/autori/autori-s/franz-schubert/schwanengesang-d-957/
سرناد شوبرت ، زیباترین سرناد جهان
گرد آوری گارگین فتائی
.
می توان گفت که این سرناد که ساختهء فرانس شوبرت آهنگساز معروف سبک رومانتیک در موسیقی کلاسیک است ، معروف ترین و قشنگ ترین سرناد جهان است
اصل سرناد به زبان آلمانی است .
سرناد serernade آوازی است که در شب هنگام در بیرون خانه محبوبی برای اظهار عشق و علاقه به وی خوانده می شود و معمولاً همراه با گیتار یا عود است
شوبرت Franz Schubert، خوانندهء عاشق پیشه ای بود به همین خاطر او را آهنگساز شاعر هم می گفتند .
سرناد شوبرت که به صورت تک خوانی اپرا همراه پیانو است در مجموعه ای به نام آواز قو گرد آمده است ( آواز قو معمولاً به آخرین کار شاعر اطلاق می شود )
سِرِناد (به آلمانی standchen) در ر مینور نام قطعهٔ چهارم از مجموعهٔ آواز قو (آلمانی: Schwanengesang,) D. 957 اثر فرانتس شوبرت است. متن شعر این آواز سرودهٔ شاعر آلمانی لودویگ رلستاب (به آلمانی: Ludwig Rellstab) است. تاریخ انتشار این مجموعه آواز ۱۸۲۸ (میلادی) بود.
اصل قطعه برای پیانو و آواز نوشته شده‌است لیکن به خاطر محبوبیت این قطعه تنظیم‌های گوناگونی برای سازهای مختلف ترتیب داده شده‌است. از جمله فرانتس لیست آن را برای پیانوی تنها آوانویسی کرد.*[۱] همچنین گاه ویولن جای آوازه‌خوان می‌نشیند.
.
متن آلمانی آواز
Leise flehen meine Lieder
Durch die Nacht zu dir;
In den stillen Hain hernieder,
Liebchen, komm zu mir!
.
Flüsternd schlanke Wipfel rauschen
In des Mondes Licht;
Des Verräters feindlich Lauschen
Fürchte, Holde, nicht.
.
Hörst die Nachtigallen schlagen?
Ach! sie flehen dich
Mit der Töne süßen Klagen
Flehen sie für mich.
.
Sie verstehn des Busens Sehnen,
Kennen Liebesschmerz,
Rühren mit den Silbertönen
Jedes weiche Herz.
..
Laß auch dir die Brust bewegen,
Liebchen, höre mich!
Bebend harr' ich dir entgegen!
Komm, beglücke mich!
.
ترجمه فارسی
آوازهای من تورا نرم‌نرمک
در شب‌هنگام می‌خوانند
آن پایین در بیشهٔ خاموش
نازنینا! نزدیک من آ
.
آن پچ‌پچ، خش‌خش برگهای نازک
در ماهتاب است
از شنود خصمانه خائن
بیم‌مدار عزیزکم
.
آیا آواز بلبان را می‌شنوی؟
آه! ملتمسانه تو را می‌خوانند
با نغمه‌های شیرین آوازشان
تو را از بهر من می‌خوانند
.
ایشان اشتیاق دل را می‌فهمند
درد عشق را می‌دانند
با الحان نقره‌ای خویش
دلهای نازک را آرام می‌سازند
.
بگذار تا اندرون سینهٔ تو را نیز بیاشوبند.
دلبرا! مرا بشنو
لرزان به انتظارت نشسته‌ام
بیا شادم کن!
.
بازتاب این اثر در ادبیات فارسی
صادق هدایت در داستان کوتاه «تجلی» از مجموعهٔ سگ ولگرد به این قطعه اشاره کرده‌است: «ویولن را با احتیاط برداشت، شروع به زدن کرد. سرناد شوبرت بود.»
https://www.youtube.com/watch?v=QAJBZJ3QGbU
https://www.youtube.com/watch?v=G-eFA_dBczY
.
پانویس
.^ در واقع لیست تمام مجموعهٔ آواز قو را برای پیانوی تنها آوانویسی کرده‌است.
.
منابع
virtualsheetmusic.com
store.recordare.com
recmusic.org: Standchen
هدایت، صادق. «تجلّی». در سگ ولگرد. (از وب‌گاه sadeghhedayat.com)
پیوند به بیرون [ویرایش]نت سرناد شوبرت برای پیانوی تنها.
تفسیر موسیقی – سعدی حسنی – انتشارات صفی علیشاه – چاپ دوم 1368