نقد فیلم دریا و ماهی پرنده

 نقد فیلم دریا و ماهی پرنده

گرد آوری از گارگین فتائی

.

کارگردان

مهرداد غفارزاده

تهیه‌کننده

امیر پورکیان

نویسنده

مهرداد غفارزاده

اکبر روح

بازیگران

همایون ارشادی

نادر فلاح

امیرحسین رستمی

نیوشا ضیغمی

محمد رحمانی

موسیقی

امیر توسلی

فیلم‌برداری

مرتضی غفوری

تدوین

شاهین یارمحمدی

مدت زمان

 ۹۰دقیقه

کشور

ایران

زبان

فارسی

دریا و ماهی پرنده فیلمی به کارگردانی مهرداد غفارزاده، نویسندگی مهرداد غفارزاده و اکبر روح و تهیه‌کنندگی امیر پورکیان ساخته سال ۱۳۹۳است. این فیلم توانست جایزه بهترین فیلم جشنواره موندنس آمریکا را از آن خود بکند.این فیلم همچنین برندهٔ جایزه منتقدان مسکو، بهترین فیلم هیئت داوران بیست‌ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان همدانو بهترین بازیگر نوجوان در جشنواره اسپانیا شد.

فیلم در بخش هنر و تجربه سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر به نماش درآمد.

خلاصه داستان

داستان فیلم درباره پسری نوجوان است که کر و لال است و مرتکب جرم شده است و مدتی است که در دارالتادیب زندانی است. این پسر نوجوان نقاش بسیار خوبی است و نقاشی را راهی برای فرار از محیط زندان و البته اعتراض می داند. بنابراین مرتبا در و دیوار دارالتادیب را نقاشی می کند.

این نقاشی کردن های پسر که به صورت پنهانی است، دقیقا زمانی اتفاق می افتد که قرار است از زندان بازدید صورت گیرد و این کارهای پسر برای مدیر زندان با نقش آفرینی همایون ارشادی تبدیل به دردسری بزرگ می شود، تا اینکه بالاخره رئیس زندان متوجه می شود که از کجا ضربه می خورد و مچ پسر بچه کر و لال را می گیرد و به این ترتیب او تنبیه می شود.

اما در این بین مربی بچه های دارالتادیب با نقش آفرینی نیوشا ضیغمی متوجه استعداد این پسر می شود و سعی می کند که از استعداد او در جهت کارهایی مثبت استفاده کند و حتی از نقاشی های او برای زیبا کردن فضای دارالتادیب کمک بگیرد.

همین زمینه ساز ایجاد اتفاقاتی در فیلم می شود. زیرا عده ای در مقابل نقاشی کردن پسر نوجوان سنگ اندازی می کنند و سعی می کنند مانع انجام کار او شوند.

نقد فیلم

نرگس خرقانی

«دریا، ماهی و پرنده»؛ فیلمی که به سختی می توان باور کرد

 «دریا، ماهی و پرنده» دومین فیلم سینمایی مهرداد غفار زاده در مقام کارگردان است که در گروه هنر و تجربه انتخاب شده است. فیلم قبلی این کارگردان با نام گیرنده، فیلم موفقی در جشنواره فجر بود و توانست چندین جایزه را در میان فیلم های اول آن سالبه خود اختصاص دهد.

مهرداد غفار زاده در دومین تجربه اش به عنوان کارگردان به سراغ سوژه ای رفته است که شاید خیلی مناسب مخاطب عام نباشد. در واقع فیلم دریا، ماهی و پرنده با توجه به فضایی که دارد در ابتدا این حس را ایجاد می کند که بیشتر برای مخاطب جدی سینما ساخته شده است و از مخاطب عام فاصله گرفته است.

داستان فیلم درباره پسری نوجوان است که کر و لال است و مرتکب جرم شده است و مدتی است که در دارالتادیب زندانی است. این پسر نوجوان نقاش بسیار خوبی است و نقاشی را راهی برای فرار از محیط زندان و البته اعتراض می داند. بنابراین مرتبا در و دیوار دارالتادیب را نقاشی می کند.

این نقاشی کردن های پسر که به صورت پنهانی است، دقیقا زمانی اتفاق می افتد که قرار است از زندان بازدید صورت گیرد و این کارهای پسر برای مدیر زندان با نقش آفرینی همایون ارشادی تبدیل به دردسری بزرگ می شود، تا اینکه بالاخره رئیس زندان متوجه می شود که از کجا ضربه می خورد و مچ پسر بچه کر و لال را می گیرد و به این ترتیب او تنبیه می شود.

اما در این بین مربی بچه های دارالتادیب با نقش آفرینی نیوشا ضیغمی متوجه استعداد این پسر می شود و سعی می کند که از استعداد او در جهت کارهایی مثبت استفاده کند و حتی از نقاشی های او برای زیبا کردن فضای دارالتادیب کمک بگیرد.

همین زمینه ساز ایجاد اتفاقاتی در فیلم می شود. زیرا عده ای در مقابل نقاشی کردن پسر نوجوان سنگ اندازی می کنند و سعی می کنند مانع انجام کار او شوند.

شاید مهمترین مشکل فیلم دریا، ماهی و پرنده این باشد که داستانش از همان ابتدا نمی تواند برای بیننده دغدغه ایجاد کند و مخاطب را مجاب کند که تا پایان فیلم را دنبال کند. حتی تلاش کارگردان برای پیچیده تر کردن این داستان هم به فیلم کمک نمی کند و بیشتر تماشاگر را از فیلم دلزده می کند و بیشتر فیلم را برای مخاطب غیر قابل باور می کند.

باتوجه به این که تمامی زمان فیلم در دارالتادیب می گذرد، داستان فیلم و موضوع اصلی، آنقدر پیچیدگی و جذابیت ندارد که بیننده برای مدت طولانی، فضای تاریک و سیاهی چون دارالتادیب را تحمل کند. بخشی از مشکل فیلم نیز به این برمی گردد که مشخص نیست دغدغه اصلی فیلمساز در این فیلم چیست؟ آیا فیلمساز مشکلات پسر برایش مهم است و یا اینکه مدیر زندان که باید به موقع زندان را برای بازدید بازرسان آماده کند و یا مسائل مربوط به مربی دارالتادیب و حرف هایی که پشت سرش زده شده است.

حتی مشکل اصلی پسر هم مشخص نیست که واقعا چیست؟ آیا کر و لال بودنش مشکل اصلی شخصیت اصلی فیلم است و یا مسائلی که در خانواده دارد و یا تلاشش برای اثبات بی گناهی و هزاران اما و اگر دیگر درباره این فیلم که به هیچ یک از آنها به درستی پرداخته نمی شود.

فیلم دارای داستانک هایی است که نه تنها به کلیت اثر کمک نمی کند، بلکه آن را از آنچه که باید بگوید دور می کند و دچار اشکال می کند.

انتخاب بازیگران نیز دچار اشکالاتی است که نه تنها به فیلم کمک نمی کند بلکه باور پذیری داستان فیلم را به حداقل می رساند. به طور مثال انتخاب نیوشا ضیعمی در نقش مربی دارالتادیب نه تنها انتخاب اشتباهی است بلکه بسیار عجیب هم هست.

بازیگری که بیشتر مناسب گیشه است و این را هم در چهره و هم نوع بازی اش می توان دید، برای فیلمی با خصوصیات  دریا، ماهی و پرنده بسیار انتخاب عجیبی است و می توان گفت انتخاب بسیار بی سلیقه ای به شمار می رود.

با توجه به اینکه فضای فیلم و داستانش به هیچ وجه در جهت مخاطب عام نیست بنابراین حضور یک بازیگر فیلم های گیشه پسند نه تنها کمکی به این فیلم در گیشه نمی کند، بلکه فیلم را از مخاطب جدی تر سینما هم دور می کند و بر اشکالات فیلم می افزاید.

با توجه مسائلی که در بالا ذکر شد می توان این فیلم را گامی رو به عقب برای کارگردانش دانست که انتظارها را به هیچ وجه از او برآورده نکرده است.

معرفی کارگردان

مهرداد غفارزاده فعالیت هنری خود را با نوشتن داستان‎های کوتاه از سال ۱۳۵۹آغاز کرد و سپس مجموعه داستا‌ن‎هایی برای کودکان و نوجوانان و هم‌چنین بزرگسالان منتشر کرد. او مدتی هم در مطبوعات نقد ادبی و سینمایی می‎نوشت.غفارزاده در رادیو و تلویزیون نیز فعالیت داشت و به مستند سازی روی آورد. این کارگردان اولین فیلم بلند سینمایی خود«گیرنده» را در سال ۱۳۹۰کارگردانی کرد که موفق به دریافت دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه و بهترین بازیگر مرد(سعید راد) از جشنواره فیلم فجر شد. «دریا،ماهی پرنده» دومین ساخته بلند داستانی این کارگردان است که در بخش هنروتجربه جشنواره سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.

یادداشت کارگردان

در روزهای نه چندان دور مواجه شدن با یک فکر و تفکر و با یک ایده و اندیشه به راحتی پیش نمی‎آید. این روزها برخورد اندیشه‌ها لحظه به لحظه و ثانیه به ثانیه اتفاق می‌افتد اما امروز به خاط فضای مجازی صبح‌ها که از خواب بیدار می‎شوید با انواع تفکرات اعتقادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آدم‌هایی از طبقات مختلف روبه‌رو می‌شوید، دیگر اندیشه‌ها فقط در ذهن‌ها باقی نمی‌ماند. روزها و لحظه‌ها لبریز از فکر و خیال هستند .در این میان هیاهوی عجیب و غریب فکرها و اندیشه‌ای در افکار مردم باقی می‌ماند که ذات الهی و خدایی و آسمانی داشته باشد.چرا که خدا مطلق است و جاویدان و تفکر الهی در هیچ چهاردیواری محصور نمی‌ماند.

.

منابع

http://www.sourehcinema.com/Festival/Film/History.aspx?Kind=Full&Id=139302160001&FilmName=دريا%20و%20ماهي%20پرنده

http://cinemapress.ir/news/60429/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%88-%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF

http://www.aecinema.ir/movie/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87-2/