روز شکرگزاری Thanksgiving Day
جمع آوری از گارگین فتائی
.
از رسوم بسیار نیکو و پسندیدهء اهالی آمریکای شمالی , برپایی روزی به نام روز شکرگزاری است که ضمن اینکه تاریخو گذشته شیرین و جذاب و پر از صلح و محبت دارد ،در واقع در این روز هر کس به خاطر داشته ها و نعمت های مادی و معنوی که خداوند به او و خانواده اش ارزانی داشته از خداوند سپاس گزاری می کند.
روز شکرگزاری یا روز سپاسگزاری (به انگلیسی: Thanksgiving Day) یک جشن سنتی در آمریکای شمالی است که در آن به شکرانه برداشت محصولات، جشنی برگزار میشود. در ایالات متحده این جشن در چهارمین پنج شنبه ماه نوامبر و در کانادا در دومین دوشنبه ماه اکتبر گرفته میشود.
این روز در ایالات متحده آمریکا و کانادا تعطیل رسمی است.
.
ریشه تاریخی
اگرچه روایات متفاوتی در مورد چگونگی پیدایش روز شکر گزاری در آمریکا وجود دارد، اما آشناترین داستان در باره این روز، حاکی از آن ست که این سُنت برای نخستین بار در سال 1621 میلادی، در مستعمره نشین پلیموت، جایی که امروزه به ایالت ماساچوست شهرت دارد پدیدار شد. در سپتامبر 1620، یک کشتی کوچک به نام“MAYFLOWER”، پلیموت انگلستان را به مقصد سرزمین نو-( آمریکا) ترک کرد. این کشتی حامل 102 مسافر بود. برخی از این مسافران جدایی طلبان مذهبی بودند که در جستجوی آزادی های بیشتر ، و همچنین مأمنی جدید می گشتند که در آن بتوانند بطور آزادنه مناسک مذهبی خود را به جا بیاورند. برخی دیگر، اِغوا شدگانی بودند که توسط سوداگران، و با وعده دست یابی به ثروت و امکانات مادی بیشتر به این سوی اقیانوس اطلس کشانده شده بودند. سرنشینان کشتی “می فلاور”، با عبور از خطراتی که امواج پر تلاطم اقیانوس متوجه آنها میکرد، خستگی سفری طولانی را به جان خریدند. این کشتی سرانجام پس از 66 روز، در نزدیکی های “کیپ کاد” و در دهانه رودخانه هادسون لنگر انداخت.
البته این مکان تا حدی دور تر از مکان از پیش تعیین شده ای بود که آنها در نظر گرفته بودند. یک ماه بعد، کشتی “مِی فلاور” با عبور از خلیج ماساچوست، در محله ای در نیو انگلند کنونی لنگر انداخت. اینجا مکانی بود که این مسافران انگلیسی، که امروزه در آمریکا به “جمع زائران” شهرت دارند، کار بنای مستعمره نشین پلیموت را آغاز کردند. گفتنی است، در نخستین زمستان پس از ورود به جهان نو، این مهاجران همچنان برای در امان نگاه داشتن خود از سوز و سرمای طاقت فرسای زمستان های نیو انگلند، همچنان در کشتی به سر میبردند. شیوع بیماری هایی مانند اسکوربوت (کمبود ویتامین ث)، آلودگی ناشی از کمبود امکانات بهداشتی، و سرما، بیش از نیمی از سرنشینان اولیه کشتی “می فلاور” را از پای درآورد، و تنها نیمی از آنها بخت آنرا یافتند تا بهار نیو انگلند را برای نخسیتن بار تجربه کنند. در ماه مارس همان سال، و با گرمتر شدن هوا، باقیمانده این گروه از مهاجران، از کشتی خارج شدند. یکی از سرخپوستان “قبیله ابیناکی” از این مستعمره نشینان بازدید کرد، و با تکلم خود بزبان انگلیسی آنها را متعجب ساخت. چند روز بعد، این مرد با سرخپوست دیگری بنام “اِسکوانتو” از “قبیله پاتاکست” بدیدن این مهاجران آمد. اسکوانتو که زبان انگلیسی را در دوران اسارتش توسط یک کاپتان انگلیسی بخوبی آموخته بود، روش کاشت ذرت، استفاده از شیره درختان افرا، و همچنین شکار و صید را به مستعمره نشینانی که در اثر سوء تغذیه نحیف شده بودند آموخت. اسکوانتو، همچنین به این مهاجران تازه وارد به جهان نو کمک کرد، که با قبیله محلی سرخپوستان “وامپانواگ” متحد شوند. این اتحاد 50 سال دوام یافت، و متاسفانه بلحاظ تاریخی، تنها یکی از نمونه های کمیاب اتحاد میان سفید پوستان اروپایی تبار- با سرخپوستان این سرزمین پهناور به شمار میرود.
کشتی MAYFLOWER
.
نخستین جشن شکرگزاری در آمریکا
نخستین جشن روز شکرگزاری نقاشی شده توسط ژان لوئی ژروم فریس (۱۸۶۳–۱۹۳۰)
در ماه نوامبر سال 1621، و پس از فصلی پربار بلحاظ برداشت محصولاتی مانند ذرت و غیره، ویلیام بردفورد فرماندار محلی پلیموت- ترتیبات برگزاری میهمانی مشترک میان مستعمره نشینان و برخی از قبایل محلی سرخپوستان، بویژه قبیله “وامپانواگ” را فراهم ساخت. این میهمانی در تاریخ آمریکا، به عنوان نخستین روز شکرگزاری شناخته میشود. البته خود برگزارکنندگان این مراسم شاید این نام را برای آن انتخاب نکرده بودند. در هر حال، برپایی این جشن، سه شبانه روز بطول انجامید. هیچ اطلاع یا مدرک تاریخی در مورد مِنو یا محتوای خوراکی های آن روز در دست نیست. اما یادداشتهای اِدوارد وینسلو، تاریخ نگار “زائران” نشان میدهد که چهار مرد بدستور بردفورد فرماندار پلیموت، ماموریت آماده سازی
های لازم برای برگزاری این جشن را بر عهده داشتند. این اطلاعات همچنین حاکی از آنست که سرخپوستان قبیله “وامپانواگ” 5 گوزن شکار شده را بهمراه خود به این میهمانی آورده بودند. تاریخ نگاران بر این نظرند که بسیاری از غذاهای این میهمانی با استفاده از ادویه، و روش پخت سرخوپوستان آماده شده بود. از آنجایی که گروه زائران به فِر یا اجاق دسترسی نداشتند، و همانطور که اسناد تاریخی نشان میدهد، در آن سال ذخیره شکر آنها هم به پایان رسیده بود، امکان پخت پای و شیرینی هایی که امروزه در برگزاری این جشن مرسوم است، برای آنها وجود نداشته است.
مراسم دعا در شکرگذاری
میراث شکرگزاری، و بر پا ساختن مراسم مشترک با گذشت سده ها در آمریکا دوام و قوام بیشتری یافته است. جورج واشنگتن، رئیس جمهوری آمریکا، برای نسختین بار در سال 1789 و بمناسبت روز شکرگزاری بیانیه ای صادر کرد. در سال 1863 با پیشنهاد پرزیدنت آبراهام لینکلن، آخرین پنجشنبه ماه نوامبر، به عنوان روز ملی شکرگزاری اعلام شد. سارا جوزفا هیل، سردبیر فوق العاده با نفوذ یکی از مجلات، و همچنین یکی از نویسندگان سرشناش در اواسط قرن نوزدهم، با مبارزات خستگی ناپذیر خود تلاش کرد قانونگذاران آمریکایی را متقاعد سازد که این روز را به عنوان روز تعطیل ملی برسمیت بشناسند. مری نویسنده اشعار کلاسیک مخصوص کودکان است، و بسیاری وی را با این بیت کلاسیک “مری یک بره کوچک داشت” میشناسند. سرانجام، کنگره ایالات متحده آمریکا، در سال 1941 میلادی، روز شکرگزاری را به عنوان روز تعطیل ملی برسمیت شناخت. گفتنی است، در سال 2001، اداره خدمات پستی ایالات متحده با انتشار یک تمبر یادبود ویژه روز شکرگزاری بر اهمیت برگزاری این جشن در آمریکا صحه گذاشت. این تمبر توسط هنرمند آمریکایی مارگارت کوساک، و به سبکی شبیه هنر سُنتی سوزن دوزی طراحی شده است. در تصویر این تمبر و در زیر عبارت “ما سپاسگزاری خود را ادا می کنیم”، ظرفی شبیه به یک شاخ حیوان یا قیف، که پر از میوه و سبزی است به چشم میخورد.
تشریفات و سُنت های روز شکرگزاری
در آمریکا بیشتر خانواده ها و دوستان می کوشند که در ایام تعطیلات گرد هم آمده، و لحظاتی را با هم سپری کنند. آمار سالهای گذشته نشان میدهد، بیشترین شمار مسافرتهای زمینی و هوایی در آمریکا در روز شکرگزاری صورت میگیرد، یعنی بیشتر از سایر روزهای مهم سال، مانند کریسمس، سال نو، و غیره. در این روز تلویزونهای سراسری آمریکا با پخش برنامه های متنوع، فیلم، موزیکالهای کلاسیک، و یا پخش رژه، و مراسم ویژه- بییندگان را سرگرم می کنند. همچنین در این روز، بسیاری از آمریکایی ها از رژه های محلی یا رژه سالانه فروشگاه میسیز که بطور زنده در شهر نیویورک از تلویزیون پخش می شود، لذت می برند. برنامه های ورزشی مانند فوتبال و بیسبال هم طرفدران خاص خود را دارد.
روز شکر گزاری در آمریکا، فرصتی است برای تفکر، و سپاس گزاری از نعماتی که خداوند و طبیعت به انسان ها هدیه کرده اند. همچنین این روز، یاد آور مسولیت اجتماعی و جمعی جوامع بشری در برابر یکدیگر است. در این روز آنهایی که از نعمت سلامتی، زندگی خوب، و در کنار عزیزان بودن بهره مند هستند، بخود یادآور میشوند که در صورت امکان باید از مستمندان و تهی دستان دستگیری کنند
.
بوقلمون در روز عید شکر گزاری Thanksgiving day
در فرهنگ بین المللی اکنون فارغ از ابعاد مذهبی و سنتی ، جشن روز شکرگزاری بهانه ای برای دور هم بودن و نوعی صله رحم به شمار میاید . در این روز اکثر افراد حتی آنهایی که زیاد به روابط خویشاوندی پایبند نیستند تلاش میکنند این روز را با خانواده یا حداقل با دوستان خود سپری کنند .( بوقلمون بریان درسته کلاسیک (
در این روز به همراه تعطیلی شنبه و یکشنبه مردم به مدت سه روز فارغ از کار و فعالیت رسمی هستند. مردم بعنوان شکرانه موفقیتهایی که در طول سال داشته اند و برای سپاس از خداوند این روز را جشن میگیرند.
در روز شکرگزاری بسیاری از افراد و خانواده ها به گردش و تفریح در مکانهای تفریحی خارج از شهر میپردازند و با توجه به تعطیلی سه روزه فرصتی مناسب برای رفتن به سفرهای طبیعت گردی ، ماهیگیری، پیاده روی، و ... بدست میآورند. همچنین معمولاً اعضای خانواده در این روز در کنار هم یک پذیرایی مفصل برای ناهار برپا میکنند که مظهر این پذیرایی و مهمانی بزرگ بوقلمون است.
اصولا بوقلمون مظهر روز شکرگزاری است ! البته ارتباط بین شکر گذاردن و خوردن بوقلمون مشخص نیست ! احتمالا پرورش بوقلمون در گذشته رواج بسیاری داشته و به دلیل فراوانی , همه اقشار یکسان به آن دسترسی داشته اند . گفته میشود این جشن ریشه بومی مذهبی دارد و رسوم این جشن از امریکا به کانادا رفته است . در نقاط دیگری از جهان هم جشن ها و مراسم مشابهی در این روز در جریان دارد و امروزه در بین همه اقشار , جدا از وابستگی های مذهبی جشن گرفته میشود .
. در این ماه پختن انواع دسرها و کیک ها با کدوحلوایی نیز رواج دارد و روزی با نام جمعه سیاه Black Friday shopping وجود دارد که پس از روز شکرگزاری , روز خرید شناخته شده است . البته فلسفه وجودی روز خرید , برداشت خرمن و حاصل کار و تلاش یکساله و تامین مایحتاج ماه های آتی سال بوده که گویا تا به امروز که دیگر خرید فصل و روز و ماه نمیشناسد ! ادامه یافته است .
در این روز ( ThanksGiving Day ) بوقلمون یا حداقل مرغ درسته ای میز اکثر خانواده ها را مزین میکند .
.
Փարք տւեկ Տերոջ նա բարի է
Ողորմությունն է նրա հաւիտյան
.
Park dvek Deroch na bari e
Voghormutiunn e nra havidian
.
خداوند را شکر گوئید
زیرا آمرزش تا ابد از آن اوست
.
منابع
ویکیپدیای فارسی